1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز و عضو مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز
2کارشناس ارشد ادبیات کودک و نوجوان و عضو گروه رمان نوجوان مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، سنجش ارتباط مهارتهای تفکر انتقادی فسیونه و فرایندهای ساخت معنا در ذهن با تکیه بر نظریۀ آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر است. هدف از انتخاب این دو الگو و تلاش برای ایجاد پیوند میان آنها بررسی مهارتهای تفکر انتقادی با تمرکز بر ابعاد شناختی و تأثیرگذار در ساختار روایت و نیز نمایاندن پیچیدگیهای شناختی و ذهنی پنهان در سطوح مختلف روایتها و شخصیتهای داستانی برای رسیدن به درکی ژرفتر از ظرفیتهای ذهن در فعالیتهای شناختی انسان و ارائۀ ساحتهایی تازه از قابلیتهای متون روایی است. نتایج پژوهش نشان میدهد که مهارتهای تفکر انتقادی میتوانند در خوانش روایتهایی با جنبههای خیالانگیز و پایانی نامأنوس، با کمک به تعریف اجزایی از فضاهای درونداد یا ایجاد نگاشتهای استعاری میان دو یا چند فضای ذهنی از طریق بازنمایی قرینههای پنهان یا پراکنده در بطن روایت، ایفاگر نقشی بسزا در تسهیل درک ساختارهای آمیخته در ذهن باشند. در این راستا کارآمدترین مهارت انتقادی نیز مهارت «تفسیر» است؛ چراکه رمزگشایی دلالتها، وضوح بخشیدن به مفاهیم مبهم، تدوین قالبهای متمایز برای ادراک یا توصیف منسجم اطلاعات و درک منظور یا معانی باطنی، اغلب با استناد بدین مهارت امکانپذیر است.
A Study of the Interaction of Critical Thinking Components
and Processes of Making Meaning in Mind
In An Iranian Puppet Show
چکیده [English]
The purpose of this study is to assess the interaction of critical thinking skills of P. Facione and processes of making meaning in mind, based on the conceptual blending theory of J. Fauconnier and M. Turner. The choice of these two models and trying to make a connection between them is to assess critical thinking skills by focusing on cognitive aspects in narrative structure as well as showing the Cognitive and mental complexities hidden in different levels of narration and fictional characters in order to achieve a deeper understanding of hidden layers. This study has been carried out the method of discourse analysis in an Iranian puppet show selected from "Kolah Qermezi Serial". According to the findings of the study by defining some components of the input spaces or creating metaphorical mappings between two or more mental spaces through representing the implicit signs hidden in the narrative plot, critical thinking skills can have a significant role in understanding the integrated structures and processes of making meaning in mind. It should also be noted that the most active critical thinking skill is "interpretation" because decoding significances, clarifying vague concepts and classifying information in special categories for better perception of inner meanings or description of information, often get possible by applying this skill.
اردبیلی، لیلا (1392). معناشناسی شناختی و کارکرد نظریۀ آمیختگی مفهومی در قصههای عامیانۀ
ایرانی. پایاننامۀ دکترای تخصصی. دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه پیامنور تهران (مرکز).
امیدینیا، مریم (1391). بررسی مهارتهای تفکر انتقادی در رمانهای برگزیدۀ نوجوان فارسی دهۀ
80 بر اساس فهرست پیتر فاسیونه. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ روانشناسیوعلوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
برکت و دیگران (1391). «روایتشناسی شناختی (کاربست نظریۀ آمیختگی مفهومی بر قصههای
عامیانۀ ایرانی)»؛ ادبپژوهی. 21. 9-32.
روشن، بلقیس و اردبیلی، لیلا (1392). مقدمهای بر معناشناسی شناختی. تهران: علم.
شاهسنی، شهرزاد (1386).تبیین سازوکارهای مؤلفههای جامعهپذیری کتابهای علوم انسانی دورۀ
ابتدایی در چارچوب تحلیل انتقادی گفتمان. پایاننامۀ دکترای تخصصی. دانشگاه شیراز.
صادقی، لیلا (1392). «ادغام نوشتار و تصویر در متون ادبی براساس نظریۀ ادغام مفهومی»؛ جستارهای
زبانی. 3. 75-103.
صافی، حسین (1388). داستان از این قرار بود. تهران: رخداد نو.
فرزانفر، جواد (1389). بررسی فلسفۀ دوران کودکی و نقش قصه و داستان در رشد و پرورش
روحیۀ فلسفی در کودکان. پایاننامۀ دکترای تخصصی. دانشگاه تربیت معلم تهران.
قاضیمرادی، حسن (1391). درآمدی بر تفکر انتقادی. تهران: دات.
مکتبیفرد، لیلا (1389). بررسی تناسب محتوای داستانهای تألیفی ایرانی برای کودکان و نوجوانان
گروه سنی «ج» با مهارتها و مؤلفههای تفکر انتقادی. پایاننامۀ دکترای تخصصی. دانشکدۀ علومتربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز.
هاشمی، محمد (1385). بررسی جایگاه تفکر انتقادی در محتوای کتابهای درسی پایۀ پنجم دورۀ
ابتدایی. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
Alonso, P. (2003). "Conceptual Integration as a Source of Discourse
Coherence: A Theoretical Approach with some Examples from William Boyd's 'My Girl in Skin-Tight Jeans". Atlantis, 25.2: 13-24.
Dancygier, B. (2006). "Blending and Narrative Viewpoint: Jonathan
Raban's Travels through Mental Spaces". Language and Literature, 14(2): 99-127.
Delanoy, M. (1997). "Teaching Philosophical Thinking hrough Children’s
Literature: Creative Applications of Dialogue and Story". Educational Resource Information Center (ERIC). Available at: http://eric.ed.gov [Retrieval Date: 25/02/2012].
Facione, p. (1998). "The Delphi Report"; the California Academic Press.
————— (2011)."Critical thinking: What is it and why it counts".
Millbrae, CA: Insight Assessment: California Academic Press.
Fauconnier, G. (1994). Mental Spaces. Cambridge: Cambridge University
Press.
—————— (1997). Mappings in Thought and Language. Cambridge:
Cambridge University Press.
—————— & Mark Turner. (1998/a). "Conceptual integration
networks". Cognitive Science, 22, 2, 33–187.
———————————— (1998/b). "Principles of Conceptual
Integration". Discourse and Cognition. Stanford, CA: CSLI Publications. 269-83.
————————————— (2000). "Compression and Global Insight".
Cognitive Linguistics, 11.3–4: 283–304.
————————————— (2001). "Conceptual Integration
Networks". Expanded version on line: www. ssrn.com.
————————————— (2002). The Way We Think. New York:
Basic Books.
Freeman, D. (2000). "Historical Documents Relating to Mason & Dixon".
Pynchon and Mason & Dixon. Ed. Brooke Horvath and Irving Malin. Newark: University of Delaware Press.
Noer, L. (1994). "Using Literature to Teach Critical Thinking to Social
Work Students". Loyola University of Chicago. Available at: http://proquest.umi.com [Retrieval date: 06/09/2014].
Turner, M. (1996). The Literary Mind. Oxford: Oxford University Press.
————— (2002)."Double-scope stories". In Narrative Theory and the
Cognitive Sciences, edited by David Herman. Stanford: Center for the Study of Language and Information. 117-142.
————— (2008). "Frame blending". Frames, Corpora and Knowledge
Representation, edited by Rema Rossini Favretti. Bologna: Bononia University Press. 13-32.
ابتدای صفحه