بررسی رابطة سبک‌های تفکر و سبک‌های یادگیری در دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهر تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه تاجکستان

چکیده

امروزه در نظام‌های تعلیم و تربیتی توجه زیادی به پرورش مهارت‌های تفکر می‌شود و کودکان آموزش می‌بینند که چگونه با استفاده از فکر خود زندگی کنند. بنابراین به نظر می‌رسد شناخت سبک‌های تفکر (به‌عنوان الگو و روش ترجیحی فرد در استدلال،  ارزیابی و قضاوت) و کاربرد آن در زندگی روزمره و در زمینه‌های متفاوت می‌تواند روشنگر باشد. هدف این مطالعه نیز بررسی رابطة سبک‌های تفکر و سبک‌های یادگیری است. برای سبک‌های تفکر از سیاهه سبک‌های تفکر استرنبرگ (Zhang-Sternberg, 2005) و برای سبک‌های یادگیری از نظریة گراشا ـ ‌ریچمن (Grasha-Reichmann, 1996) استفاده شده است. شرکت‌کنندگان این مطالعه دانش‌آموزان دبیرستانی مدارس شهر تهران بودند. از این جامعه،  به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای 533 نفر (258 دختر و 275 پسر) انتخاب شدند و به سیاهة سبک تفکر و مقیاس سبک یادگیری گراشا ـ ریچمن پاسخ دادند. یافته‌ها نشان داد که سبک‌های تفکر با سبک‌های یادگیری رابطة معناداری دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد که سبک‌های تفکر با الگوهای متفاوتی توانستند هر یک از سبک‌های یادگیری را پیش‌بینی کنند. به نظر می‌رسد که دانش‌آموزان با سبک تفکر نوع اول،  سبک‌های یادگیری مستقل را ترجیح می‌دهند و دانش‌آموزان با سبک تفکر نوع دوم و سوم،  به دیگر سبک‌های یادگیری گرایش دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A study on the relationship between the Thinking Styles and the Learning Styles of the high school students in Tehran

نویسنده [English]

  • Maryam Rafati
چکیده [English]

Now-a-days in the educational systems, a special attention is given to the development of the thinking skills. In such systems the children learn how to use their thoughts in their daily life. Therefore it seems that knowing thinking styles (as an individual’s preferred procedure in reasoning, assessment and judgment) and its applications can be conductive in the daily life. The purpose of this study also was to understand the relationship between the thinking styles and the Grasha-Reichmann learning styles. The participants in this study were the high school students of Tehran. 533 students (258 girls and 275 boys) were selected from this community and answered to the Thinking Style Inventory (TSI) (Zhang and Sternberg, 2005) and Grasha and Reichmann Student Learning Style Scale (GRSLSS) (Grasha & Reichmann, 1996). Findings of this study indicated that the thinking styles have significant relationship with the learning styles. The findings also indicated that the thinking styles could anticipate any of the learning styles with different patterns. It seems that the students with type-I thinking style prefer the independent learning styles, while ones with type-II and type-III thinking styles lean towards the other thinking styles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • thinking style
  • learning style
  • skills of thinking
  • cultivation of thinking
  • Education

مراجع

برینک ـ باجن، ری ون دن (1947). تفکر انتقادی در کلاس درس، ترجمة سعید ناجی، فاطمه کیکاوسی (1391)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
حسینی هفشجانی، تورج؛ بهرام صالح صدق‌پور (1390). «بررسی تأثیر سبک‌های فکر بر میزان یادگیری مبانی فناوری اطلاعات و ارتباطات»، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، س 8، ش 1 و 2، دورة دوم.
خسروی، علی‌اکبر (1383). «رابطة بین سبک‌های تفکر با سبک ادراکی، سبک مفهومی ‌و سبک یادگیری دانش‌آموزان»، تحقیقات روا‌‌ن‌شناختی، بهار 1389، 2 (5).
رشتچی، مژگان و ارشیا کیوان‌فر (1388). «مبانی نظری اجتماع کندوکاو به عنوان روش آموزش فلسفه برای کودکان»،  فصل‌نامة فرهنگ، ش 69.
سیف، علی‌اکبر (1391). روان‌شناسی پرورشی نوین، تهران: نشر دوران.
شکری، امید و دیگران (1385). «رابطة سبک‌های تفکر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان»،  تازه‌های علوم شناختی، ش 8.
شمس اسفندآباد، حسن و سوزان امامی‌پور (1390). سبک‌های یادگیری و شناختی: نظریه‌ها و آزمون‌ها، تهران: سمت.
شهامت، فاطمه، پروین کدیور، و ولی‌الله فرزاد (1385). «رابطة سبک‌های شناختی و پیشرفت دانش‌آموزان در دروس شیمی‌ در محیط یادگیری با کمک کامپیوتر در مقایسه با محیط سنتی»، مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی.
فرزاد، ولی‌الله و دیگران (1386). «بررسی تحلیل عاملی تأییدی و هم‌سانی درونی پرسش‌نامة سبک‌های تفکر در دانشجویان»،  فصل‌نامة علمی ـ پژوهشی روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، س 2، ش 6.
کاندا، زیوا (1384). شناخت اجتماعی، ترجمة حسین کاویانی، تهران: مهر کاویان (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1999).
کدیور، پروین و دیگران (1390). «رابطة سبک تفکر و خودتنظیمی‌ با انگیزش پیشرفت»، تحقیقات روان‌شناختی، 2(6).
مرعشی، منصور (1388). «پویایی‌های اجتماع پژوهی در برنامة آموزش فلسفه به کودکان»، فصل‌نامة فرهنگ، ش 69، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
یمینی، محمد و دیگران (1387). «رابطة بین ادراک از محیط یادگیری، ساخت‌گرایی اجتماعی، سبک‌های تفکر با رویکرد عمیق به یادگیری و بازده‌ها یا پیامدهای یادگیری»، فصل‌نامة علمی ‌پژوهشی روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، ش 3، 12.
 
Atkinson, s. (1998). "Cognitive Styles in the Context of Design and Technology Project Work", Educational Psychology: International Journal of Experimental Educational Psychology, 18 (2).
Baykul, Y. et al (2010). "A Validity and Reliability Study of Grasha-Riechmann Student Learning Style Scale", International Journal of Human and Social Sciences, International Journal of Human and Social Sciences 5, 3.
Busato, V. et al. (1999). "The Relation between Learning Style, the Big Five Personality Traits and Achievement Motivation in Higher Education", Personality and Individual Differences, 26.
Ching, Y. S., Chaun, L. W. (2004)." The Relationship among Creative, Critical Thinking and Thinking Styles in Taiwan High School Students", Journal of Instructional Psychology, Vol. 31.
Grasha, A. F. (1996). Teaching with Style: A Practical Guide to Enhancing Learning by Understanding Teaching and Learning Style, Pittsburgh: Alliance publishers.
Hawk, S. (1993). "The Effects of User Involvement: Some Personality Determinants", International Journal of Man-Machine Studies, 38.
Heinstrom, J. (2000). "The Impact of Personality and Approaches to Learning on Information Behavior", Information Research, Vol. 5, No. 3.
Kagan, j. (1996). "Modifiability of an Impulsive Tempo", Journal of educational psychology, 57.
Marton, F. (1988). "On Qualitative Differences in Learning Outcomes and Processe", British Journal of Educational Psychology, 46.
Rathus, S. A. (1973). "A 30-Item Schedule for Assessing Assertive Behavior", Behavior Therapy, 4.
Riding, R & I. Cheema (1991). "Cognitive Style: an Overview and Integration", Educational Psychology: an International Journal of Experimental Educational Psychology, vol11.
Sternberg, R. J. & Grigorenko, E. L. (1997). "Are Cognitive Styles Still in Style?", American Psychologis, 52, (7).
Sternberg, R. J. & Wangner, R. K. (1992). Thinking Styles Inventory, Unpublished test, Yale university.
Sternberg, R. J. (2000). Wisdom as a Form of Giftedness, Gifted child quarterly, 44 (4).
Sternberg, R. J. (1997 a). Thinking Styles, New York: Cambridge university press.
Takafumi, I., Kazuhisa, M & Norio, I. (2005). "Analysis of Collaborative Problem Solving Based on Thinking Styles", Proceedings of the 2005 conference on Towards Sustainable and Scalable Educational Innovations Informed by the Learning Sciences: Sharing Good Practices of Research, Experimentation and Innovation.
Woolfolk, A. E. (2004). Educational Psychology (9th), Boston: Allyn and Bacon.
Zhang, L. F & Sternberg, R. J. (2005). "A Threefold Model of Intellectual Styles", Educational Psychological Psychology Review, 17(1).
Zhang, L. F. (2009). "Anxiety and Thinking Styles", Personality and Individual Differences 47.
Zhang, L. F. (2000). "University Students Learning Approaches in Three Cultures: an Investigation of Biggs’s 3p Model", The Journal of Personality, 134(1).
Zhang, L. f & Sternberg, r. j(2005)." A Threefold Model of Intellectual Styles" Educational Psychological Psychology Review, 17(1).
Zhang, L. F. & Sternberg, r. j. (1998). "Thinking Styles, Abilities, and Academic Achievement among Hong Kong University  Student", Hong Kong educational research association. 13.
Zhang, L. F. (2002). "Thinking Styles: Their Relationships with Modes of Thinking and Academic Performance", Educational Psychology, 22.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار