2024-03-28T22:08:52Z
https://fabak.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=813
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
شناخت ویژگیها و تغییرات گفتمانهای کودک در مجلههای «پیک دانشآموز» و «رشد دانشآموز»
سیده زهرا
اجاق
سپیده
واعظ
هدف این پژوهش شناخت ویژگیها و تغییرات گفتمانهای کودک از آغاز کار مجله «رشد دانشآموز» در دیماه سال 1343 با عنوان «پیک دانشآموز» تا سال 1397 است. این مقاله با اتکا بر آرا فوکو در مورد گفتمان و مدل قدرت انضباطی، و با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی ونلیون الف) ویژگیها و تنوع گفتمانهای کودک در این مجله، ب) تحول یا ثبات گفتمانهای کودک و چرایی آن و ج) رابطهی قدرت و این گفتمانها را مطالعه می­کند. یافته­ها، وجود هشت گفتمان کودک در داستانهای دورهی پهلوی دوم و بازتولید آنها و تولید هفت گفتمان جدید در دوره جمهوری اسلامی را نشان میدهد. همچنین به ازای هر یک از گفتمانهای کودک، یک تقابل دوگانه بین کودک و بزرگسال نیز شناسایی شده است. نتایج تحلیل انتقادی گفتمانهای کودک نشان میدهند در این گفتمانها همواره کودک در جایگاه فرودست نسبت به بزرگسال قرار دارد. وجود رابطهی فرودستی-فرادستی بین کودک و بزرگسال، روابط سلسله مراتبی را در جامعه تحکیم میبخشد. در روابط سلسله مراتبی به دلیل محدود شدن آزادی افراد فرودست، توازن قدرت برهم میخورد و رابطه به سمت سلطه میرود که می­تواند موجب حفظ نظم حاکم شود.
گفتمان کودک
قدرت
تحلیل گفتمان انتقادی
رشد دانشآموز
پیک دانشآموز
ون لیون
2019
08
23
1
36
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4473_da1ebf32e62825702ef4832424b3d42a.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر احساس تنهایی و ناامیدی دانشآموزان
مینا
چراغ زاده
رسول
کردنوقابی
زهرا
سهرابی
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش فلسفه بر احساس تنهایی و ناامیدی دانش­آموزان دختر پایه سوم دبستان بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی بوده و با استفاده از طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشآموزان دختر پایه سوم دبستان مدارس ناحیه یک شهر همدان در سال تحصیلی 1397-1396 تشکیل دادند که از بین آنها نمونه­­ای به حجم 50 نفر (25 نفر گروه آزمایش و 25 نفر گروه کنترل) با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت آموزش فلسفه به کودکان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای استفادهشده در این پژوهش شامل مقیاس احساس تنهایی آشر و مقیاس ناامیدی کازدین و همکاران بود. برای تجزیهوتحلیل داده­ها از شاخص­های آمار توصیفی و همچنین بهمنظور بررسی فرضیههای پژوهش از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. یافته­ها حاکی از این بود که آموزش فلسفه به کودکان، کاهش احساس تنهایی و نا­امیدی را برای دانش­آموزان به همراه داشته است، بنابراین با توجه به اثربخش بودن این آموزش­ بر کاهش احساس تنهایی و ناامیدی توصیه می­شود نسبت به ارائهی این آموزش­ برای دانش­آموزان اقدام شود.
آموزش فلسفه به کودکان
احساس تنهایی
ناامیدی
2019
08
23
37
50
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4927_88f009d2179d47397dec711baef81816.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
شناخت شناسی کودکان پیش دبستانی درباره عدالت توزیعی
زهرا
داورپناه
سیامک
سامانی
هدف این پژوهش تبیین نحوه تصمیمگیری کودکان پیشدبستانی درباره توزیع منابع میباشد. نوع پژوهش کیفی است. نمونه مورد مطالعه ۳۰کودک مقطع پیش دبستانی( ۲۰دختر و ۱۰پسر ) با میانگین سنی 6/69 ماه بود که به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدهاند. ابزار گرداوری اطلاعات مصاحبه نیمهساختارمند تنظیمشده توسط محقق شامل تصاویر و داستانکها بوده و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تفسیری استفاده شدهاست. یافتهها و نتایج پژوهش بیانگر این است که دیدگاه کودکان پیش دبستانی درباره عدالتتوزیعی یکسان نیست.تصمیمی که کودک در این باره اتخاذ می نماید نتیجه برایند عوامل مختلفی از جمله آموزش، نفع شخصی و ملاکها میباشد. ملاکهای اثرگذار بر تصمیم کودک عبارتند از نیازمندی، ویژگیهای دریافتکنندگان ، روابط و کار انجامشده توسط دریافتکنندگان. همچنین کودکان در نحوه توزیع اهداف مختلفی از جمله گسترش شادی، گسترش دوستی، رفع نیاز افراد، ایجاد انگیزه و پاداشدهی را دنبال می کنند.دیدگاه نظری و عملکرد کودک دراینباره در مواردی متفاوت می باشد و نفع شخصی از عوامل اثرگذار بر ایجاد این تفاوت است.
شناخت شناسی
پیش دبستانی
عدالت توزیعی
نفع شخصی
نیازمندی
روابط
2019
08
23
51
71
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4807_d525e611c3427cf4f8056b4e673e523e.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
مقایسه بازیهای سنتی و نوین دوره ابتدایی از منظر ارزشآموزی
مریم
رضایی آقاجان
مرتضی
منادی
مهناز
اخوان تفتی
پژوهش کنونی با هدف مقایسهی بازیهای سنتی و نوین دوره ابتدایی از منظر ارزشآموزی انجام شده است. روش پژوهش، روش کیفی و جامعه­ی آماری 2506 بازی­ سنتی و 4040 بازی رایانه­ای و مشارکتی از دسته بازی­های نوین است که با نمونه­گیری هدفمند 80 بازی سنتی و نوین انتخاب شدند و با بهرهگیری از روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، تحلیل محتوا، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. مقایسهی داده­ها، نشان داد که همۀ بازیهای سنتی دربرگیرندهی آموزههایی در زمینۀ نظم و قانونمندی و همکاری هستند، در 11 بازی نشانههایی از همیاری، در 3 بازی نشانههایی از مهرورزی و ابراز محبت و تنها در 2 بازی نشانههایی از خشونت دیده میشود. در میان 40 بازی نوین تنها 24 بازی به نظم و قانونمندی، 10 بازی به همیاری، و تنها 2 بازی به مسئولیت آموزی پرداختهاند. هر چند که هیچ یک از بازیهای نوین به مهرورزی و ابراز محبت نپرداخته است. در بازیهای سنتی و نوین نشانههای ارزشهای اجتماعی و اخلاقی با فراوانیهای گوناگون دیده میشوند؛ که در این میان نپرداختن بازیهای نوین به مهرورزی و ابراز محبت شگفتآور است. گویی اولویتبندی ارزشهای اجتماعی و اخلاقی در بازیهای سنتی و نوین یکسان نیست.
بازی سنتی
بازی نوین
ارزشآموزی
ارزش اجتماعی
ارزش اخلاقی
2019
09
22
73
99
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4158_e0e8dd47be6896f5b2f8ce6405126eab.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
تأثیر آموزش مهارت های مثبت اندیشی بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان
سما
سادات
شهرام
واحدی
هدف پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مهارت های مثبت اندیشی بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل ٥٤ نفر از دانش آموزان پسر پایه ششم منطقه یک شهر تهران بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (٢٧ نفر) و گروه کنترل (٢٧ نفر) جایگزین شدند. پیش از اجرای متغیر مستقل (آموزش مهارت های مثبت اندیشی)، میزان بهزیستی ذهنی گروه ها با کمک پرسشنامه بهزیستی ذهنی دانش آموزان رن شاو اندازه گیری شد. سپس گروه آزمایش در نه جلسة آموزش مهارت های ثبت اندیشی شرکت نمودند و آزمودنی های گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش مثبت اندیشی بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان تأثیر مثبت دارد (٠٠١/٠ P
آموزش مهارت
مثبت اندیشی
بهزیستی ذهنی
دانش آموزان ابتدایی
2019
08
23
101
123
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4929_1134404874fcd6d1d8411ee072316ff0.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
ادراکِ کودک در اندیشههای والتر بنیامین و بازنمایی آن در فیلم دونده
سجاد
ستوده
میلاد
ستوده
علیرضا
صیاد
در فلسفه و اندیشه­ی والتر بنیامین، مفهوم کودکی، ادراک و بازی کودکانه مسئله­ای بسیار کلیدی است و این مفهوم در سرتاسر نوشته­ها و آثار او حضوری پُررنگ و تاثیرگذار دارد. تاملات بنیامین در رابطه با مفهوم کودک از نخستین نوشته­های وی آغاز می­شود و تا انتهای دوره­ی کاری­اش در پروژه­ی پاساژها ادامه می­یابد. مفهوم بازی نزد بنیامین، تمهید و استراتژی کودکانه برای غلبه و فایق آمدن بر جهان واقعی است زیرا از مواد و ابزارهای همان جهان واقعی به منظور خلق جهانی خیالی بهره می­گیرد. مقاله­ی حاضر با بهره­گیری از رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای می­کوشد با تمرکز بر آراء بنیامین، نحوه­ی بازنمایی ادراک کودک در فیلم دونده ساخته­ی امیر نادری را مورد بررسی قرار دهد. با تحلیل فیلم دونده از منظر اندیشه­های بنیامین درباره­ی ادراکِ کودک می­توان به نتایج جالب توجهی درباره­ی رویکرد یکی از فیلم­های مهم سینمای ایران به کودک و ادراک کودکانه دست یافت. اثری که بر ویژگی­های خاص کودک همچون فائق آمدن بر محدودیت­های جهان واقعی، هم­آمیزی با دنیای پیرامون و متمایز بودنِ ادراک و نگاه کودک نسبت به بزرگسالان تاکید دارد و آن را با زبانی سینمایی بازنمایی می­کند.
والتر بنیامین
ادراک کودک
بازی کودکانه
دونده
امیر نادری
سینمای ایران
2019
08
23
125
148
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4817_6facb68124d2573c4f080e89a54d1b4d.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر دانش، حساسیت و نگرانی محیطزیستی دانشآموزان پایه هفتم متوسطه
محمد رضا
سرمدی
مهدیه
رضائی
احمد
روحانی فر
هدف از اجرای این پژوهش، مطالعه تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر دانش، حساسیت و نگرانی محیطزیستی دانشآموزان پایه هفتم دوره اول متوسطه شهر کرج بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری دادهها، نیمه آزمایشی بوده است. جامعه آماری شامل دانشآموزان پایه هفتم در ناحیه 4 شهر کرج بود که تعداد 60 نفر از آنها بهعنوان نمونه در دسترس، انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه 30 نفره کنترل و آزمایش تقسیم شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه ویسی و همکاران (1391) بود که روایی صوری و محتوایی آن با توجه به کاربرد آن در تحقیقات پیشین و نظرخواهی از 18 نفر از متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، 86/0 به دست آمد. سؤالهای پژوهش با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی، میانگین، درصد و تحلیل کوواریانس با استفاده از نرمافزار SPSS22 مورد تحلیل قرار گرفتند (05/0P
آموزش فلسفه
دانش محیطزیستی
حساسیت محیطزیستی
نگرانی محیطزیستی
2019
08
23
149
139
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4166_ce08305e64e3ac0fc75c1999c8cdebe5.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
فهم مضامین فلسفی داستانها و حکایتهای کتب فارسی دورة ابتدایی
سیدمحمد
سیدکلان
مرتضی
بازدار قمچی قیه
زهرا
وقار
منصور
علیزاده
داریوش
جهانی
هدف از پژوهش حاضر فهم مضامین فلسفی داستان­ها و حکایت­های کتب فارسی دورة ابتدایی با روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل محتوا بوده است. جامعة آماری پژوهش را، داستان­ها و حکایت­های کتاب­ درسی فارسی بخوانیم دورة ابتدایی (دوم تا ششم ابتدایی) تشکیل می­دهد. نمونة پژوهش به شیوة هدفمند، محتوای تمامی داستان­ها و حکایت­های فارسی در نظر گرفته شد و برای این منظور پس از بازخوانی داستان­ها و حکایت­ها و کدگذاری آن­ها، مقوله­های محوری متن استخراج شد. در نهایت با عنایت به مقوله­های فلسفی (هستی­شناسی، شناخت­شناسی و ارزش­شناسی) هر یک از مقوله­های محوری تحت مضامین فلسفی طبقه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد: مضامین فلسفی اکثر مقوله­ها تحت معرفت­شناسی و ارزش­شناسی قابل تبیین بودند و در برخی از موارد نیز هستی­شناسی مورد توجه بوده است. در نتیجه، با توجه به نتایج به دست آمده، داستان­ها و حکایت­های مورد بررسی نیازمند بازنگری و بازتألیف بر مبنای "برنامة فلسفه برای کودکان" است.
داستان
کتب فارسی ابتدایی
مضامین فلسفی
دورۀ ابتدایی
2019
08
23
175
194
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4167_b26e1f2a91aa39be3e2a2cfde5cdc5cc.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
تأثیر کلاسهای UCMAS بر ارتقای چیرگی شناختی، سرعت پردازش و حافظه فعال کودکان
سمیه
غلامی
فیروزه
رشیدفر
مطالعه حاضر با هدف مقایسه چیرگی شناختی، حافظه فعال و سرعت پردازش دانش­آموزان شرکت­کننده در کلاسهای آموزش یوسی­مس و افراد غیر شرکت­کننده انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسه­ای بود که دو گروه تحت آموزش یوسی­مس و افراد آموزش ندیده را مقایسه می­کرد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانش­آموزان مقطع دوم تا ششم دبستان شهرستان بندرعباس بود. با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند، 60 نفر از دانش­آموزان پسر تحت آموزش یوسی­مس و 60 نفر از افرادی که هیچ آموزشی در زمینه یوسی­مس دریافت نکردند بودند، مورد مقایسه قرار گرفتند. تمام شرکت­کنندگان توسط چهار خرده مقیاس آزمون هوش وکسلر کودکان شامل آزمون رمزنویسی، آزمون نمادیابی، توالی حرف- عدد و آزمون فراخنای حافظه ارقام مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشاد داد که سطح چیرگی شناختی، سرعت پردازش و در نتیجه حافظه فعال دانش­آموزانِ تحت آموزش یوسی­مس نسبت به دانش­آموزان عادی بالاتر است. معنای ضمنی پژوهش حاضر این است که شرکت در کلاس­های یوسی­مس بر توسعه فرایندهای شناختی اثرگذار است و بهتر است در راستای فراگیرتر شدن این برنامه اقداماتی صورت گردد.
آموزش یوسیمس
چیرگی شناختی
حافظه فعال
سرعت پردازش
کودکان
2019
08
23
195
211
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4620_564f71cdd230e1fad8e6522542cfd4b5.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
اثربخشی برنامۀ آموزش فلسفه به کودکان در پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی
فرزانه
محمدی
هادی
کرامتی
ولی الله
فرزاد
مهدی
عربزاده
بسیاری از پژوهشگران برنامۀ « فلسفه بـه کودکـان» را یکی از ابزارهای مهم در پرورش مهارت های تفکر و خلاقیت می دانند. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی برنامۀ « فلسفه بـه کودکـان» بر پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی شـهر تهـران است. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه طی 13 جلسه 45 دقیقه ای به صورت 2 جلسه در هفته انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان پیش دبستانی منطقه 8 شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بود که در دامنه سنی 6-5 سال قرار داشتند. نمونه آماری این پژوهش شامل 20 شرکت کننده (10 نفر گروه آزمایش و 10 نفر گروه گواه) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و روش مداخله به صورت تصادفی به یکی ازگروه ها منتسب شد. به منظـور جمـع آوری دادهها، از نسخه تصویری آزمـون خلاقیت تورنس استفاده شد . جهت تحلیل دادهها، از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره اسـتفاده شـد. یافتههای ایـن پـژوهش، اعتبـار واعتمادپذیری برنامۀ فلسفه به کودکـان را در پـرورش خلاقیـت و چهـار مؤلفـۀ اصلی آن، یعنی اصالت، بسط، سیالی و انعطاف پذیری، تأیید کرد.
خلاقیت
آموزش فلسفه به کودکان
تفکر خلاق
2019
08
23
213
236
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4168_bd149eeb5302e05e33035de040e126fe.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
ارائه مدل علی جهت بررسی نقش واسطه گری کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز در رابطه خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق در دانش آموزان متوسطه
سید نورالدین
محمودی
به منظور ارائه مدل علی جهت بررسی نقش واسطه گری کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز در رابطه خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق در دانش آموزان از روش توصیفی-همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه مدارس مناطق غرب شهر تهران در سال تحصیلی 97-1398 بود. تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 361 نفر لحاظ شد و به مقیاسهای خودتنظیمی تحصیلی زیمرمن و مارتینزپونز (1988)، کیفیت ارتباط معلم و دانش آموز QTI، فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997)، اشتیاق تحصیلی پینتریچ و همکاران (1991) و آزمون تفکر خلاق تورنس پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی هم به شکل مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم از طریق کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز قادر به پیش بینی تفکر خلاق هستند و متغیر کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز توانسته است بین خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق نقش میانجی ایفا کند. نتایج نشان داد که 41 درصد از واریانس کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز و 89 درصد واریانس تفکر خلاق در مدل پژوهش حاضر تبیین می­شود.
کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز
خودتنظیمی تحصیلی
فرهنگ مدرسه
اشتیاق تحصیلی
تفکر خلاق
دانش آموزان متوسطه دوم
2019
08
23
237
259
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4619_2d7bda23524b5259a1f8a71f03f9695a.pdf
تفکر وکودک
2383-0700
2383-0700
1398
10
1
بررسی تاثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر نظریه ذهن و باورهای ماکیاولیستی در دوره ابتدایی
سیده شکوفه
میرباقری
ناصر
نوشادی
فریبرز
نیکدل
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر نظریه ذهن و باورهای ماکیاولیستی در دانش آموزان دوره ابتدایی بود. روش پژوهش، نیمه تجربی و از نوع پیش­آزمون- پس­آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان پایه­ی چهارم، پنجم و ششم شهر شیراز در سال تحصیلی 98-97 تشکیل می دادند؛ که تعداد 90 آزمودنی به روش نمونه گیری خوشه­ای به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه 45 نفری (گروه آزمایش و کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. جهت آموزش فلسفه به کودکان که مبتنی بر داستان خوانی بود از کتاب "داستان­هایی برای تفکر " اثر رابرت فیشر استفاده شد. در ادامه، آزمودنی­های گروه آزمایشی به مدت ده جلسه تحت آموزش برنامه فلسفه برای کودکان قرار گرفتند. به منظورگردآوری داده­ها از مقیاس نظریه ذهن(Happe, 1994:129) و مقیاس باورهای ماکیاولیستی (Christie & Geis, 1970:10 ) استفاده شد. نتایج نشان دادند که آموزش فلسفه برای کودکان موجب ارتقاء نظریه ذهن و کاهش باورهای ماکیاولیستی در آزمودنی­های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل گردید.
فلسفه برای کودکان
نظریه ذهن
باورهای ماکیاولیستی
2019
08
23
261
277
https://fabak.ihcs.ac.ir/article_4472_feb520cc0f96a68a66b1f865dd8616ef.pdf