تأثیر یادگیری مشارکتی در تفکر خلاق دانش‌آموزان پسر پایة پنجم ابتدایی شهرستان کوهدشت، در درس علوم تجربی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی درسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه کاشان

3 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر یادگیری به شیوة مشارکتی در تفکر خلاق (سیالی، انعطاف‌پذیری، اصالت، بسط) دانش‌آموزان پایة پنجم ابتدایی در درس علوم تجربی می‌پردازد. این پژوهش به روش نیمه‌آزمایشی و با استفاده از طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل صورت گرفته است. جامعة آماری این پژوهش شامل همة دانش‌‌‌آموزان پسر پایة پنجم ابتدایی شهرستان کوهدشت در سال تحصیلی 1390-1391 بالغ بر 300 نفرند که از میان آنان 45 نفر به‌صورت تصادفی، به‌منزلة نمونة پژوهش، انتخاب شدند و در دو گروه کنترل و آزمایش نیز به‌شکل تصادفی جای گرفتند. روش نمونه‌گیری از نوع نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای بوده است و برای جمع‌‌‌آوری داده‌‌‌ها از آزمون خلاقیت تورنس استفاده شده است. میانگین ضریب پایایی برای آزمون تصویری تورنس، از 88% تا 96% گزارش شده است (Torrance, 1974) و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از آزمون t مستقل برای مقایسة دو گروه کنترل و آزمایش استفاده شده است. نتایج و یافته‌‌‌های این پژوهش نشان داد میان نمرات خلاقیت دانش‌‌‌آموزانی که با روش یادگیری مشارکتی آموزش دیده‌اند با دانش‌آموزانی که با روش معمول در مدارس (روش سنتی) آموزش دیده‌اند تفاوت معناداری وجود دارد و یادگیری مشارکتی در میان دانش‌آموزان منجر به افزایش خلاقیت شده است. همچنین، یافته‌های مطالعة مؤلفه‌‌‌های تفکر خلاق، که به‌صورت جداگانه به‌مثابة فرضیه‌‌‌های ویژه در این پژوهش تلقی شده‌‌‌اند، نشان داد که یادگیری مشارکتی در میان دانش‌آموزان منجر به افزایش شاخص‌های سیالی (روانی)، انعطاف‌‌‌پذیری، اصالت و بسط تفکر دانش‌آموزان شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Collaborative Learning on Creative Thinking of Fifth Grade Students of Kouhdasht City in The Course of Science

نویسندگان [English]

  • Abbas Poursalim 1
  • Elham Zamani 2
  • Kazem Manafi Sharaf-Abad 3
چکیده [English]

The current study tries to examine the effects of collaborative learning approach on creative thinking (consisting of fluidity, flexibility, originality and elaboration) of fifth grade boy students in the elementary science course. The study is designed in a semi-experimental manner, using pretest and post-test with a control group. The data is driven from all boy fifth graders in Kouhdasht in the academic year of 1390-1391, comprising 300 students, from whom 45 students are selected randomly. The researchers used random sampling cluster and Torrance Test of Creativity. The average reliability coefficient is 88 to 96% and independent T-test is used to compare two groups. The results have shown that there is a significance difference between scores of those students who participated in a collaborative learning course and those who did not. Thus, it can be said that collaborative learning will lead to creativity. Moreover, regarding components of creative thinking, all of them have been increased, namely: fluidity, flexibility, originality and elaboration. In addition, the collaborative learning among students has led to increased fluid index (psychological) and thought expansion

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collaborative learning
  • creativity
  • Elementary fifth graders
  • Kouhdasht city

مراجع

بیگی، علیرضا (1380). «رابطة بین سبک‌های یادگیری و خلاقیت دانش‌آموزان دختر مقاطع راهنمایی»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
تورنس، الیس پل (1381). استعدادها و مهارت‌های خلاقیت و راه‌های آموزش و پرورش آن‌ها، ترجمة حسن قاسم‌زاده، تهران: دنیای نو.
دلاور، علی (1381). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: ویرایش.
رحمانی، ملیحه (1390). «تحلیل محتوای کتاب فارسی پایة اول ابتدایی بر اساس عوامل خلاقیت گلیفورد»، پایان‌‌‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
شریفی اسدی، محمدعلی (1388). «نگاهی به آموزش فلسفه برای کودکان در ایران و چالش‌‌‌های فراروی آن»، فصلنامة معارف عقلی، ش 10.
فقیهی، فاطمه (1371). «جمع‌بندی تحقیقات انجام‌شده پیرامون یادگیری مشارکتی»، فصلنامة تعلیم و تربیت، ش 30.
قاسمی طاهر، زهرا (1389). «تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی سوم راهنمایی بر اساس عوامل خلاقیت‌ گیلفورد»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
گلستان ‌‌‌هاشمی، سیدمهدی (1382). مقدمه‌ای بر علم خلاقیت‌شناسی، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان.
مشکلاتی، پروانه (1376). «بررسی تأثیر تدریس بحث گروهی بر خلاقیت دانش‌آموزان سال دوم مدارس راهنمایی ناحیة 3 اصفهان در درس علوم اجتماعی»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
هینز، جوانا (1383). بچه‌های فیلسوف؛ یادگیری از طریق کاوش‌گری و گفت‌وگو در مدارس، ترجمة عبدالرسول جمشیدیان، رضاعلی نوروزی و مهرناز مهرابی کوشکی، قم: سماء قلم.
 
Baghcheghi, N., H. R. Koohestani and K. Rezaei (2011). “A Comparison of the Cooperative Learning and Traditional Learning Methods in Theory Classes on Nursing Student Communication Skill with Patients at Clinical Settings”, Journal Homepage, Available online at www.sciencedirect.com.
Basak, T and D. Yildiz (2013). “Comparison of the Effects of Cooperative Learning and Traditional Learning Methods on the Improvement of Drug-Dose Calculation Skills of Nursing Students Undergoing Internships”, Available at: http://hej.sagepub.com/ content/early/2013/03/25/0017896912471136 DOI: 10.1177/0017896912471136 published online 25 March 2013 Tulay Basak and Dilek Yildiz, Health Education Journal.
Cheng, V. M. Y. (2011). “Infusing Creativity into Eastern Classrooms: Evaluation from Student Perspective”, Journal Homepage, Available online at www.sciencedirect.com.
Earal, A. and G. Pharmd (2009). “Instructional Design and Assessment Using Cooperative Learning for a Drug Information Assignment”, Available online at www.sciencedirect.com.
Foulkner, P., E. Franklin and A. Morgan (2008). Creative Thinking: Opening up a World of Thought, Career and Technical Education Journal, Vol. 83, No. 4.
Gillies, R. M. (2010). “Teacher' Reflections on Cooperative Learning: Issues implementation”, Journal Homepage, Available online at www.sciencedirect.com.
Halpern, D. F. (nd) (2008). “Creating Cooperative Learning Environments”, American Psychological Society, Retrieved December 5, from http://www.psychologi calscience.org/teachingtips/tops0300.html.
Ham, W. and E. Adams (2004). Collaborative VS Cooperative Learning, Available online at: http://wwww.coe.uge.edu/epltt/col.html.
Herrmann, K. J. (2013). “The Impact of Cooperative Learning on Student Engagement: Results from an Intervention”, Active Learning in Higher Education 2013 14: 175 originally Published online 12 September 2013, Available at: http://alh.sagepub.com/ content/14/3/175
Lipman, M. (2003). Thinking in Education, Cambridge: Cambridge University Press.
Murdoch, K. and J. Wilson (2004). How to Succeed With Cooperative Learning, Curriculum Press Publication.
Nam, C.W. and R.D. Zellner (2011). “The Relative Effects of Positive Interdependence and Group Processing on Student Achievement and Attitude in online Cooperative Learning”, Journal Homepage, Available online at: www.sciencedirect.com. 
Oakley, B., R. M. Felder and R. Brent (2004). “Turning Student Groups into Effective Teams”, Student Centered Learning 2004, Vol 2, No. 1, Available online at: http://www. ncsu.edu/felder-public/papers/oakleypaper(jscl).pdf. (accessed october 6).
Shafer, I. (2002). Team Teaching, University of Science and Arts of Oklahama, Web-edition.
Slavin, R. E. (2009). Cooperative Learning Student Team (2), Washington, d.c: National Education Association.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار