میزان بهره‌مندی کودک از اسم‌ عام و نقش آن در درک و تولید مفاهیم‌ و تفکر مقوله‌‌بنیاد‌

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

تعمیم مشخصه‌های اعضای یک گروه به دیگر اعضا، نه‌‌فقط در شکل‌گیری مفهوم، بلکه در مقوله‌سازی و استدلال نقش مهمی دارد. برای بیان مفاهیم عام از طریق اسم عام در زبان ‌فارسی، چهار امکان در نظر گرفته شده است. هدف این پژوهش، بررسی فرایند درک و تولید اسم عام در کودکان پنج تا شش سال، میزان استفادة آن‌ها از امکانات صرفی، نحوی و نیز بررسی نقش و اهمیت اسم عام در شکل‌گیری مفاهیم، تفکر مقوله‌بنیاد و نگرش جهان‌شناختی آنان است. این پژوهش، از طریق دو آزمون (صرفی ـ بافتی و نحوی) و با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی بر روی هشت کودک پنج تا شش سال سالم، طبیعی و تک‌زبانۀ فارسی‌زبان تهرانی انجام شد. نتایج بیان‌گر آن است که نمونه‌ها قادرند با استفاده از سرنخ‌های صرفی ـ نحوی مفاهیم عام را در قالب اسم عام درک و تولید کنند و میان جملات حاوی اسم ‌عام و غیرعام تمایز قائل شوند و با به‌کارگیری این امکان زبانی مفاهیم را مقوله‌بندی ‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Use of Generic Nouns by Six Year Olds and Its Role on Concept Formation and Category-Based Thinking

نویسنده [English]

  • Elaheh Taheri Ghal’e-No
چکیده [English]

Generalization has a fundamental role in concept formation, categorization and induction. In Persian language, there exist four ways to express generic concepts by generic nouns. The current research tries to analyze the comprehension and production of generic nouns by 5-6 year olds and investigate their understanding of morphosyntactic rules, along with the importance of generic nouns in concept formation, category-based thinking and their world knowledge. The data are accumulated by two tests (one on morphology and one on syntax). Eight monolingual Persian-speaking children of 5-6 year olds, who lived in Tehran, were asked to take the tests. Upon analysis, it has been indicated that 5-6 year-olds can use morphosyntactic cues to construe the generic concept in the form of generic noun and distinguish generic from non-generic nouns and categorize concepts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian language
  • Generic noun
  • Category-based thinking
  • Conceptual development

مراجع

احمدی گیوی، حسن و حسن انوری (1380). دستور زبان فارسی 1، تهران: مؤسسۀ فرهنگی فاطمی.
امیدی‌نیا، مریم، لیلا مکتبی‌فرد، و عصمت مؤمنی (1392). «بررسی مهارت‌های تفکر انتقادی در رمان‌های برگزیدۀ نوجوان فارسی دهۀ 80 بر اساس فهرست پیتر فاسیونه»، مجلۀ تفکر و کودک، س 4، ش 1.
زیگلر، رابرت و مارتا آلیبالی (1387). تفکر کودکان: روان‌شناسی رشد شناختی، ترجمه و تلخیص سیدکمال خرازی، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
منشی‌زاده، مجتبی (1376). «مشکل «یا»یِ نکره و عدد «یک» در فارسی امروز (بحثی مقابله‌ای در زبان ‌فارسی و انگلیسی)»، پژوهشنامۀ علوم انسانی، ش 12.
 
Cimpian, A. and E. M. Markman (2008). “Preschool Children’s Use of Cues to Generic Meaning”, Cognition, Vol. 107.
Cimpian, A., T. J. Meltzer and E. M. Markman (2011). “Preschooler’s Use of Morphosyntactic Cues to Identify Generic Sentences: Indefinite Singular Noun Phrases, Tense and Aspect”, Child Development, Vol. 82, No. 5.
Facione, P. A. (2013). “Critical Thinking: What it is and Why It Counts”, Vol. 5, Available at: www.insightassessment.com.
Gelman, S. A. (2004). “Learning Words for Kinds: Generic Noun Phrases in Acquisition”, in D. G. Hall and S. R. Waxman (eds.), Weaving a Lexicon, Cambridge MA: MIT Press.
Gelman, S. A. and L. Raman (2003). “Preschool Children Use Linguistic form Class and Pragmatic Cues to Interpret Generics”, Child Development, Vol. 74.
Gelman, S. A. and P. Bloom (2007). “Developmental Changes in the Understanding of Generics”, Cognition, Vol. 105.
Gelman, S. A. and T. Z. Tardif (1998). “Generic Noun Phrases in English and Mandarin: An Examination of Child-Directed Speech”, Cognition, Vol. 66.
Gelman, S. A., J. R. Star, and J. E. Flukes (2002). “Children’s Use of Generics in Inductive Inferences”, Journal of Cognition and Development, Vol. 3.
Graham, S. A., S. L. Nayer and S. A. Gelman (2011). “Two-year-olds Use the Generic/ Nongeneric Distinction to Guide their Inferences about Novel kinds”, Child Development, Vol. 82, No. 2.
Hollander, M. A. (2007). “Learning and Interpreting Words for Kinds: Adult’s and Children’s Understanding of Generic Language”, Phd. Dissertation, University of Michigan.
Hollander, M. A., S. A. Gelman and J. Star (2002). “Children’s Interpretation of Generic noun Phrases”, Developmental Psychology, Vol. 38, No. 6.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار