تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان دختر پایه سوم مقطع متوسطه شهر اصفهان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی ، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران .

2 استاد دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان( خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان دختر پایه سوم دبیرستان بود. روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و دوره  پیگیری بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه شهر اصفهان (1394-1393) بود که از بین آنها تعداد 40 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل ( هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در زمینه تفکر انتقادی، در 8 جلسه 5/1 ساعته، مورد آموزش قرار گرفت و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش فرم 26 سوالی پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی، کراج و اسپینهاون ،2001) بود. داده های حاصل با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مرحله پس آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل در زمینه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان تفاوت معناداری وجود ندارد(05/0 .(p>اما در مرحله پیگیری، بین دو گروه آزمایش و کنترل در زمینه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان کلی، خرده مقیاس­های (سرزنش خود و فاجعه انگاری، سرزنش دیگران) تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 (p

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Critical Thinking on Cognitive Regulation of Emotions of Female Students at Third Grade of High School in Isfahan

نویسندگان [English]

  • maryam alikhani 1
  • asghar aghaee 2
چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effect of critical thinking training on cognitive regulation of emotion of female students at third-grade of high school. The method of present study was of quasi experimental and pretest posttest type with control group and follow-up test. The statistical population consisted of all female students at third grade of high school in Isfahan City (first semester, 2014-2015). 40 students were selected through the phased cluster sampling and assigned randomly into experimental and control groups (20 subjects in each group). The experimental group were exposed to 8 sessions,1/5 hour of critical thinking training and the control group was not exposed to any intervention. The data collection instruments employed in this study consisted of a questionnaire of 26 items based on the cognitive regulation of emotion strategies (Garnefski, Kraaij & Spinhoven, 2001 ). The data collected were analyzed by covariance analysis. The results indicated that no significant difference was found between control and experimental groups during posttest phase regarding cognitive regulation of emotion strategies (p>0.05). But in follow-up phase, there was significant difference in general cognitive emotion regulation strategies, subscales of (self-blame and catastrophizing, other-blame) between control and experimental groups (p0.05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • critical thinking
  • self-blame & catastrophizing
  • other-blame
  • Optimism
  • coping & acceptance
آقایی، نجف. (1390). رابطه بین مهارتهای تفکر انتقادی و سلامت عمومی دانشجویان کارشناسی دانشگاه بوعلی سینا
امیرپور، برزو (1391). رابطه تفکر انتقادی و ابعاد آن با شادکامی و عزت نفس اجتماعی دانشجویان. فصل نامه راهبردهای آموزش، دوره ۵، شماره ۳
پائول، ریچارد و لیندا الدر (1392). تفکر نقاد. ترجمه اکبر سلطانی و مریم آقازاده، تهران: شهرتاش
خدایاری فرد، محمد (1390). مسائل نوجوانان و جوانان. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان
ریو، جان مارشال(1390). انگیزش و هیجان، ترجمه: یحیی سید­­ محمدی، تهران: نشر ویرایش
سانتراک، جان دبلیو( 1388). زمینه روان شناسی سانتراک. ترجمه م فیروزبخت، جلد اول، تهران:رسا
سلیمان نژاد، اکبر و بهروز آیرملوی (1391). رابطۀ باورهای معرفت شناختی و گرایش به تفکر انتقادی در دانش آموزان دورة متوسطۀ شهر ماکو. تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال سوم، شمارة 2
سیف، علی اکبر (1386). روانشناسی پرورشی نوین، روان شناسی یادگیری و آموزش، تهران: نشر دوران
شعاری نژاد، علی اکبر(1380). روان شناسی رشد. تهران: نشر اطلاعات
شعبانی، حسن (1381) . مهارتهای آموزشی و پرورشی (روشها و فنون تدریس)، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات سمت،
صفاری نیا، مجید، حسین زارع و لقمان حسنی(1391). بررسی تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر منبع کنترل و کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانش آموزان پسر سال دوم دبیرستانهای شهرستان بانه. شناخت اجتماعی، سال اول، شماره 1
غنی زاده، افسانه و فاطمه معافیان (1390) . بررسی رابطه بین تفکر انتقادی و هوش هیجانی دانشجویان زبان انگلیسی. مجله زبان شناسی کاربردی ،اسفند، دوره 14 ،شماره 1
فتحی آذر، اسکندر (1382). روش ها و فنون تدریس. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز
قاضی مرادی، حسن (1391). درآمدی بر تفکر انتقادی. تهران: نشر دات
قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی و مهرنسا شهابی ( 1387) . بررسی اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر عزت نفس و مهارت های حل مساله دانش آموزان دخترمقطع متوسطه. فصلنامه روانشناسی تربیتی، سال چهارم، شماره 12
لطف آبادی، حسین (1385). روانشناسی رشد 2( نوجوانی، جوانی و بزرگسالی). تهران: سمت
مایرز، چت ( 1374 ). آموزش تفکر انتقادی. ترجمة خدایار ابیلی. تهران: انتشارات سمت
معروفی، یحیی و محمد رضا یوسف زاده (1391). رابطه بین مهارت های تفکر انتقادی و سلامت روانی دانش آموزان دختر دوره پیش دانشگاهی شهر همدان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان، دوره 19 ، شماره1 (63)
مومنی فرد النگه، مریم (1386). بررسی روش های آموزش فلسفه به کودکان. پایان نامه کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، دانشگاه علامه طباطبایی
همدان. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. دوره 7، شماره 13
یوسفی، فریده(1385) . بررسی رابطه راهبردهای شناختی تنظیم هیجان با افسردگی و اضطراب در دانش آموزان مراکز راهنمایی استعدادهای درخشان. نشریه کودکان استثنایی، زمستان 85، شماره 22
 
 
Banning ,M. 2006. Measures that can be used to instill critical thinking in nurse prescribers. Higher Education Research & Development, 25, 179-193
Deal, K.H.2003. The Relationship Between Critical Thinking and Interpersonal Skills:
Emir, S. 2009. Education faculty students' critical thinking disposition according to academic achievement. Procedia Social and Behavioral Science, 1, 2466-9
Ennis,C. (1991).Discrete thinking in two teachers physical education classes. The Elementary School Journal, 91, pp.473-486.
Facione, P. A. 1990. Critical thinking: A statement of expert consensus for purposes of educational assessment and instruction. Millbrae, CA: The California Academic Press
Garnefski, N., Kraaij,  V., Spinhoven, P. 2002. Manual for the use of cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Leiderdorp, The  Netherlands: DATEC.
Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. 2001. Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30, 1311-1327.
Gloudmens, H.A.; Schalk, R.M. & Reynaert, W. 2012. “The relationship between Critical Thinking Skills and Self-efficacy of Beliefs in Mental Health nurses.” Journal of Applied Science, 33(3), 275-290.
Guidelines for Clinical Supervision. The Haworth Press.
Hooper, C, J., Luciana, M., Conklin, H. M., & Yarger, R. S. 2004. Adolescents performance on the Iowa Gambling Task: implications for the development of decision making and ventromedial prefrontal cortex. Developmental Psychology, 40, 1148 -1158.
Paul, R. & Elder, L . 2006. The Miniature Guide to Critical Thinking Concepts and Tools. Education Leadership. 42(8), 46-53.
Peterson, C., & Seligman, M.E. P.1984. Causal explanation as risk factor for depression: Theory and evidence . Psychological Review, 91, 347- 374
Ronan, K, R., & Kendall, P. C. 1997. Self-talk in distressed youth: states of mind and content specificity. Journal of Clinical Child Psychology, 26, 330-337.
Rudd, R.D. 2007. Defining Critical Thinking. Techniques. 82(7): 46-49.  
Schwartz, J. 2001. The evolution of Eriksonian and Neo Eriksonian identity Theory and research: A Review and Integration. Identity: An International Journal of Theory and Research, I (1), pp.7-58.
Suliman,W.A. & Halabi, J. (2007). “Critical thinking, self esteem and state anxiety.” Fnursing students, nurse education tody.27, 162-168.
Thomas, J. 2005. Faciliation of Critical Thinking and Deep Cognitive Processing by Structured Discussion Board Activities. Available from : http://www.dmu.ac.uk   
Unicef. 2003. Which skill is life skill. Available from: www.Life Skill Based Education.