بررسی تأثیر اجرای برنامۀ آموزش فلسفه برای کودکان به‌ روش اجتماع پژوهشی، بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز

نوع مقاله : علمی- تخصصی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس‌ارشد تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر اجرای برنامة آموزش فلسفه به کودکان به روش اجتماع پژوهشی بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز بود (سال تحصیلی 88-89)، که از این میان تعداد 120 نفر دانش‌آموز دختر و پسر (60 نفر گروه گواه و 60 نفر گروه آزمایش) به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از آزمون قضاوت اخلاقی(MJT) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس یک متغیری(ANCOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که، اجرای آموزش فلسفه به کودکان به روش اجتماع پژوهشی الف: بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز تأثیر مثبتی داشته است. ب: بر رشد قضاوت اخلاقی هر دو جنس دختر و پسر تأثیری یکسان داشته و تفاوت معنی‌داری بین آنها مشاهده نشد. نتایج پژوهش حاضر با یافته‌های تحقیقات انجام شده در خارج از کشور همسویی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study of the effects of teaching philosophy by using the community of inquiry method on the moral judgment development in fifth grade primary school students of Ahvaz

نویسندگان [English]

  • Mansor Marashi 1
  • Masoud Safaee moghaddam 1
  • Parvin Khazami 2
1
2
چکیده [English]

The purpose of this study was to examine the effects of teaching philosophy by using the community of inquiry method on the moral judgment development in students of the fifth grade in primary of Ahvaz. The population of this research was all the students in the fifth grade in Ahvaz, and we chose 120 girl and boy students (60 in experimental group and 60 in witness group) by cluster sampling. For data gathering in this research, the moral judgment test was used (MJT). The data were analyzed via one variable co-variance. The findings show that teaching philosophy by using the (COL) method has a positive effect on the moral judgment development of students of the fifth grade both girls and boys without any significant difference, and equal effect on their moral judgment development. The findings of this study are coherent with research findings in other countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • philosophy for children
  • community of inquiry
  • moral judgment development
اسکندری، حسین و ژاله کیانی (1386). «تأثیر داستان بر افزایش مهارت فلسفه‌ورزی و پرسش‌گری دانش‌آموزان»، فصل‌نامة مطالعات برنامة درسی، س 2، ش 7.
جهانی، جعفر (1386). «بررسی تأثیرات برنامة آموزش فلسفه به کودکان در رشد منش‌های اخلاقی دانش‌آموزان»، فصل‌نامة مطالعات برنامة درسی، س 2، ش 7.
رشتچی، مژگان و ارشیا کیوان‌فر (1388). «مبانی نظری اجتماع کندوکاو به‌عنوان روش آموزش فلسفه به کودکان»، فصل‌نامة فرهنگ، س 22، ش 1، پیاپی 69.
سینها، دورگاندا و میرا وارما (1998). آزمون قضاوت اخلاقی، ترجمة ابوالفضل کرمی (1379)، تهران: مرکز نشر روان‌سنجی.
صفایی‌مقدم، مسعود (1377). «برنامة آموزش فلسفه به کودکان»، فصل‌نامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، س 8، ش 26 و 27.
فیشر، رابرت (2003). آموزش و تفکر، ترجمة فروغ کیان‌زاده (1385)، اهواز: رسش.
فیشر، رابرت (بی‌تا). داستان‌هایی برای فکرکردن، ترجمة سیدجلیل شاهری لنگرودی (1386)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
قائدی، یحیی (1383). آموزش فلسفه به کودکان، بررسی مبانی نظری، تهران: دواوین.
قائدی، یحیی (1388). «برنامة درسی آموزش فلسفه به کودکان در دورة راهنمایی و متوسطه»، فصل‌نامة فرهنگ، س 22، ش 1، پیاپی 69.
کم، فلیپ (1993). داستان‌های فکری، ج 1، ترجمة احسانه باقری (1379)، تهران: امیرکبیر.
لابه، برژیت و میشل پوش (2005). دنیایی را تصور کن که ... فلسفه به زبان ساده، ترجمة پروانه عروج‌نیا (1388)، تهران: آسمان خیال.
مرعشی، سیدمنصور (1385). «بررسی روش اجتماع‌پژوهشی در برنامة آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش مهارت‌های استدلال دانش‌آموزان پسر پایة سوم راهنمایی مدرسة نمونه دولتی اهواز»، فصل‌نامة علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، دورة سوم، س 13، ش 2.
مرعشی، سیدمنصور (1388). «پویایی‌های اجتماع پژوهشی در برنامة آموزش فلسفه به کودکان»، فصل‌نامة فرهنگ، س 22، ش 1، پیاپی 69.
ناجی، سعید (1387). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان (گفت‌وگو با پیش‌گامان)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نقیب‌زاده، میرعبدالحسین (1388). «تربیت و مفهوم‌های گوناگون آن»، ماه‌نامة رشد معلم، دورة 27، ش 7.
واربرتون، نایجل (بی‌تا). الفبای فلسفه، ترجمة مسعود علیا (1385)، تهران: ققنوس.
نوروزی، رضاعلی (1386). «بررسی کار فلسفی با کودکان از دیدگاه دانش‌آموزان مدارس شهر اصفهان»، فصل‌نامه نوآوری‌های آموزشی، س 6، ش 23.
 
Davis, R. (2007). "Putting the Community Back in to Inquiry Based Learning: Why Inquiry Based Learning Should Back as well as Forward, New Zealand": Journal of Teachers Work. Vol. 4, Issue. 2.
Leaney, G. & S. Lynch (2007). "Fostering Values in the Philosophy Classroom", http//:www. Fapsa. Org. Au/Files/Conference (2007) Presenter-abstract. Rtf.
Lipman, M, A. M. Sharp, & F. S. Oscanyan (1980). "Philosophy in the Classroom", Philadelphia: Temple University Press.
Lipman, M. (1980). Philosophy in the Classroom, Temple University Press.
Lipman, M. (1993). Thinking Children and Education, U.S.A: Kendal/ hunt Publishing Company.
Lipman, M. (2003). Thinking in Education, Cambridge University Press.
Mehta, S. & d. Whitebread (2005). Philosophy for Children and Moral Development in the India Context, Cambridge University. Vol. 21, No. 3.
Olthof, T. & C. Rieffe (2008). "The Assignment of Moral Status: Age-related Differences in the Use of Three Mental Capacity Criteria", British Journal of Developmental Psychology, No. 26.
Peirce, C. S. (1955). The Philosophical Writings of Peirce, J. Buchler (ed.), New York: Dover.
Reznitskaya, A. (2008). Philosophical Discussions in Elementary School Classrooms: Theory, Pedagogy, Research, Montclair State, University, New Jersey, USA.
Sharp, A. M. (1993). "The Ethics of Translation, Critical and Creative Thinking", The Australasian Journal of p4c, Vol. 1, No. 1.
http://www.iaie.org/downlod/turin_paper_reznitskaya.pdf.