مفهوم فلسفه نزد ویتگنشتاین متأخر و لیپمن

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد فلسفه غرب، دانشگاه تبریز

2 استادیار گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

ویتگنشتاین متأخر مسائل فلسفه را ناشی از عدم درک منطق زبان می‌داند و معتقد است فلسفه به مثابه‌ی یک راه درمان باید با روشن ساختن گرامر مفاهیم مشکل‌زا، مسائل فلسفی را منحل کند. تاکید ویتگنشتاین بر مباحثی مانند گروه یا جامعة پژوهشگران، پژوهش دستور زبانی، مفهوم‌سازی، تحلیل مفاهیم، فرم زندگی، دیالوگ و غیره به خوبی در برنامه‌ی فلسفه برای کودکان تجسم یافته و مفید واقع شده است. متیو لیپمن که در طرح برنامه‌ی آموزش فلسفه به کودکان تحت تاثیر دیدگاه‌های ویتگنشتاین بوده است با بازتعریف ویتگنشتاینی فلسفه، آن را پشتیبان روشی و نظری مناسبی برای آموزش تفکر به کودکان می‌داند که منجر به تقویت مهارت‌های استدلال‌ورزی، مفهوم‌سازی و داوری درست در آن‌ها می‌شود. در این پژوهش تلاش خواهد شد تا رویکرد خاص ویتگنشتاین متأخر نسبت به فلسفه، هدف و روش آن را شرح داده شود، دیدگاه‌های متیو لیپمن و مفهومی که او از فلسفه در ذهن دارد بررسی شود و در پایان نسبت و میزان تاثیرپذیری دیدگاه لیپمن از رویکرد ویتگنشتاینی روشن شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Mohammadi 1
  • . . 2
2 .
چکیده [English]

.

کم، فیلیپ. (1389). با هم فکر کردن. ترجمه‌ی مژگان رشتچی، فرزانه شهرتاش. تهران: انتشارات شهرتاش.
کنفیلد، جان. وی (1392) فلسفه معنا، معرفت و ارزش در قرن بیستم، ترجمه‌ی یاسر خوشنویس، تهران، نشر حکمت، چاپ اول.
گریلینگ، ای. سی (1388) ویتگنشتاین، ترجمه‌ی ابوالفضل حقیری، تهران، نشر بصیرت، چاپ اول.
مک‌گین، ماری (1389) راهنمایی بر پژوهش‌های فلسفی ویتگنشتاین، ترجمه‌ی ایرج قانونی، تهران، نشر علم، چاپ اول.
ناجی، سعید، (1388). «فلسفه برای کودکان رویکرد جدیدی در فلسفه و تعلیم و تربیت». مجله فرهنگ. بهار. شماره69. صص176-151.
ناجی، سعید (1390). «بررسی و تحلیل برنامه‌ی فلسفه برای کودکان و نوجوانان با نظر به میزان ابتنای آن بر پراگماتیسم دیویی». مجله تفکر و کودک. پاییزوزمستان. شماره 2. صص 100-79.
ویتگنشتاین، لودویگ (1392) کتاب‌های آبی و قهوه‌ای، ترجمه‌ی ایرج قانونی، تهران، نشر نی، چاپ سوم.
 
منابع انگلیسی
 
Hacker, P.M.S. and Baker, G.P., (2005) Wittgenstein: Understanding and Meaning, An analytical commentary on the philosophical investigations, Vol. 1, Part 1: Essays, Oxford and Cambridge: Blackwell.
Kennedy, David. (1999). “Philosophy for Children and the Reconstruction of Philosophy”, in: Metaphilosophy, Vol. 30, No. 4, pp. 338-359.
Lipman, Matthew. (1977). Philosophy in the classroom. (2nd edition). Temple University Press.
Lipman, Matthew. (1988). Philosophy Goes to School. Philadelphia, Temple University Press.
Lipman, Matthew. (2003). Thinking in Education. (2nd edition). New York, Cambridge University Press.
Lipman, Matthew. and Ann Margaret Sharp (eds.) (1978) Growing up with Philosophy, Philadelphia, Temple Univ. Press.
Matthews, Gareth B. (1996) The Philosophy of Childhood, Harvard University Press.
Reed, Ronald, (1992) “On the Art and Craft of Dialogue”, in: A. M. Sharp and N. Reed (eds), Studies in Philosophy for Children. Philadelphia, Temple Univ. Press, pp. 147-158.
 
کتاب‌های ویتگنشتاین
 
BT:     The Big Typescript: TS 213, tr. And ed. C. G. Luckhardt and M. A. E. Aue (Blackwell, Oxford, 2005).
C:       On Certainty, ed . G. E. M. Anscombe and G. H. von Wright, tr. D. Paul and . G. E. M. Anscombe (Blackwell, Oxford, 1969).
PI:      Philosophical Investigations, ed. G. E. M. Anscombe and R. Rhees, tr. G. E. M. Anscombe, 2nd edn (Blackwell, Oxford, 1958).
Z:       Zettel, ed. G. E. M. Anscombe and G. H. von Wright, tr. G. E. M. Anscombe (Blackwell, Oxford, 1967).