اثربخشی آموزش فلسفه برای کودکان بر ارزیابی تعارض بین والدین و خودگردانی تحصیلی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساوه،

2 گروه روانشناسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ساوه ساوه ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه آموزش فلسفه برای کودکان بر ارزیابی از تعارض میان والدین، و خودگردانی تحصیلی در دانش‌آموزان دختر مقطع چهارم و پنجم ابتدایی مراجعه‌کننده به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز حجاب تهران بود. روش پژوهش، شبه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور پس از نمونه‌گیری هدفمند، 52 دانش‌آموز انتخاب و 26 نفر در هریک از گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های مقیاس ارزیابی تعارض بین والدین (گریچ و فینچام، 1990) و خودگردانی تحصیلی (ریان و کانل، 1989) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کواریانس چندراهه و یک‌راهه استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که آموزش فلسفه برای کودکان موجب کاهش معنادار سرزنش خود و افزایش معنادار خودگردانی تحصیلی در گروه آزمایش شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • bentolhoda moamadiyan 1
  • Azadeh Farghadani 2
1 ندارد
2 Department of Psychology, Saveh Branch,Islamic Azad University,Saveh,Iran
چکیده [English]

.

اسپیدکار، محبوبه (1394). بهانه‌هایی برای فکر کردن: روشی برای پرورش تفکر فلسفی در کودکان و نوجوانان. چاپ اول، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
البرزی، محبوبه (1390). «بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه خودگردانی تحصیلی (SRQ-A) در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی»، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، س 6، ش 10، 1-18.
بیرامی، منصور و محبی، مینا (1395). «رابطه دلبستگی به والدین و ادراک از تعارض بین والدین با اختلال اضطراب اجتماعی در دانش‌آموزان دختر: نقش میانجی‌گری راهبردهای مقابله‌ای هیجان‌مدار»، مجله روانشناسی بالینی، س 8، ش 1، 71-82.
تجلی‌نیا، امیر (1393). «بررسی تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان در کاهش و مهار خشم دانش‌آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه شهر تهران»، تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س 5، ش 9، 39-63.
جعفری، زهره؛ محمدی، پروین؛ قائدی، یحیی (1394). «بررسی تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش روحیه پژوهشگری کودکان دوره پیش دبستانی»، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، س 12، ش 44، 41-49.
جلیلیان، سهیلا؛ عظیم‌پور، احسان، جلیلیان، فریبا (1395). «اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش توانایی حل مسأله و قضاوت اخلاقی در دانش‌آموزان»، پژوهش‌های تربیتی، ش 32، 80-101.
جناب‌زاده رودباری، مریم؛ انصاریان، فهیمه؛ نادری، عزت اله (1395). «بررسی نقش برنامه آموزش فلسفه برای کودک (P4C) بر کاهش برون‌ریزی خشم و درون‌ریزی خشم در دانش‌آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه مدارس دولتی منطقه 14 شهر تهران»،پژوهشنامه تربیتی س 11، ش 47، 23-48.
حاتمی، حمیدرضا؛ کریمی، یوسف؛ نوری، زهرا (1389). «بررسی تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان (P4C) در افزایش هوش هیجانی دانش‌آموزان دختر مقطع اول راهنمایی مدرسه شهدای آزادی تهران در سال تحصیلی 88-89.»، تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س1، ش 2، 3-22.
سیفی گندمانی، محمد یاسین؛ شقاقی، فرهاد؛ کلانتری میبدی، سارا (1390). «اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به دانش‌آموزان دختر بر عزت نفس و توانایی حل مسأله آنها»، فصلنامه روانشناسی کاربردی، س5 ، ش 2، 66-83..
صفایی مقدم، مسعود (1377). «برنامه آموزش فلسفه به کودکان»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، ش 8 (27 و 26)، 161-184.
صفایی مقدم، مسعود؛ مرعشی، منصور؛ پاک سرشت،  محمدجعفر؛ باقری، خسرو؛ سپاسی، حسین (1385). «بررسی تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش مهارتهای استدلال دانش‌آموزان پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی اهواز»، مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، س 13، ش 2،
31-54.
صلواتی، سارا و شکری، امید (1394). «تحلیل روان‌سنجی مقیاس ارزیابی‌های کودکان خردسال از تعارض بین والدین»، روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، س 11، ش 44، 379-389.
عسگری، محمد؛ دیناروند، حسن؛ ترکاشوند، محمدرضا (1394). «تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر تفکر منطقی دانش‌آموزان دختر و پسر سوم راهنمایی منطقه سامن»، فصلنامه روانشناسی تربیتی، س 11، ش 35، 25-41.
قره باغی، فاطمه و وفایی، مریم (1387). «نقش ارزیابی کودک از تعارض والدین، مقابله شناختی کودک با تعارض و مزاج وی در سلامت کودک»، تازه‌های علوم شناختی، س 10، ش 4، 14-26.
قره باغی، فاطمه؛ وفایی، مریم؛ اللهیاری، عباسعلی (1388). «ایمنی هیجانی در خانواده، ارزیابی شناختی کودک از تعارض والدین و نشانه‌های آسیب‌شناختی کودک. بررسی سازوکارهای تعدیل‌کننده»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، س 15، ش 1 ، 70-80.
قره خانلو، نسرین و محسن‌زاده، فرشاد (1394). «پیامدهای روان‌شناختی تعارضات بین والدینی برای فرزندان نوجوان: اثرات بر افسردگی، پرخاشگری و عزت نفس»، پژوهش در سلامت روانشناختی، س 9، ش 1، 59-77.
مارشال ریو، جان (2015). «انگیزش و هیجان»، ترجمه یحیی سید محمدی (1395)، چاپ بیست و پنجم، تهران: ویرایش.
مرادی، مرتضی؛ چراغی، اعظم (1393). «الگوی علی ـ تجربی از روابط بین ادراک از الگوهای ارتباط خانواده، ادراک از ساختار کلاس، انگیزش و خودگردانی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی»، مطالعات آموزش و یادگیری، س 2، ش 1، 113-140.
ناجی، سعید و قاضی‌نژاد، پروانه (1386). «بررسی نتایج برنامه فلسفه برای کودکان بر روی مهارتهای استدلالی و عملکرد رفتاری کودکان»، مطالعات برنامه درسی، س 2، ش 7، 123-150.
هدایتی، مهرنوش؛ قائدی، یحیی؛ شفیع‌آبادی، عبداله؛ یونسی، غلامرضا (1389). «کودکان متفکر، روابط میان فردی مؤثر مطالعه تحقیقی پیرامون تأثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر ارتباطات اجتماعی»، تفکر و کودک، س 1 ، ش 1 ، 126-145.
هدایتی، مهرنوش (1390)، «فلسفه برای کودکان و کنترل پرخاشگری»، تفکر و کودک، س2، ش1 ، 109-134.
 
Barrow, W. (2015). I think she’s learnt how to sort of let the class speak: Children’s
 perspectives on philosophy for children as participatory pedagogy. Thinking Skills and Creativity, 17, 76-87.
Camisasca, E., Miragoli, S., Blasio, P. D., & Grych, J. (2017). Children’s coping strategies to inter-parental conflict: The moderating role of attachment. J Child Fam Stud, 26, 1099-1111.
Cassidy, C., Marwick, H., Deeney, L., & Mclean, G. (2017). Philosophy with children, self-regulation and engaged participation for children with emotional-behavioural and social communication needs. Emotional and Behavioural Difficulties, 2-16.
Coe, J. L., Davis, P. T., & Sturge – Apple, M. L. (2017). The multivariate roles of family instability and interparental conflict in predicting children’s representations of insecurity in the family system and early school adjustment problems. J Abnorm Child Psychol, 45, 211-224.
Gimenez, M., Quintanilla, L., Ojeda, V., & Lucas – Molina, b. (2017). Effect of a dialogue-based program to improve emotion knowledge in Spanish Roma Preschoolers. Infants & Young Children, 30(1), 3-16
Gong, X., & Paulson, Sh. E., (2017). Effect of family affective environment and individuals emotion regulation. Personality and Individual Differences, 117, 144-149
Kim, K. L., Jackson, Y., Conrad, S. M. & Hunter, H. L. (2008). Adolescent report of
          interparental conflict: The role of threat and self-blame appraisal on adoptive outcome. J Child Fam Stud, 17, 735-751.
Lacinova, L., Michalcakova, R., & Bousa, O. (2013). Interparental conflict appraisal and general fearfulness in middle adolescence. Vulnerable Children and Youth Studies, 8 (1), 29-36.
Lee, J. Y., Wesbecher, K., Lee, M., & Lee, J. (2015). The mediation effects of dysfunctional beliefs and emotional regulation on children’s perceived parental conflict and internalizing           and externalizing problems. School Psychology International, 36 (5), 447-466.
Lee, W., Lee, M. J., & Bong, M. (2014). Testing interest and self-efficacy as predictors of academic self-regulation and achievement. Contemporary Educational Psychology, 39, 86-99.
Makaiau, A. S. (2015). Global and local impacts of philosophy for children: A summary of recent research findings. The University if Hawaii Uehiro Academy for Philosophy and          Ethics in Education. 1-2.
Neitzel, C., Alexander, J. M., & Johnson, K. E. (2016). Young children’s interest-oriented   activity and later academic self-regulation strategies in kindergarten. Journal of Research in Childhood Education, 30 (4), 474-493.
Raufelder, D., Hoferichter, F., & Schneeweiss, D. (2015). The power of social and
          motivational relationships for test-anxious adolescents’ academic self-regulation.
          Psychology in the Schools, 52 (5), 447-462.
Schermerhorn, A. C., Bates, J. E., Puce, A., & Molfese, D. L. (2015). Neurophysiological correlates of children’s processing of interparental conflict cues. Journal of Family Psychology, 29 (4), 518-527.
Siddiqui, N., Gorard, S., & Hautsee, B. (2017). Non cognitive impacts of philosophy for    children. Project Report School of Education, Durham University. Durham, 1-48.
Sturge – Apple, M. L., Davis, P. T., Winter, M. A., Cummings, E. M., & Schermerhorn, A.   (2008). Interparental conflict and children’s school adjustment: The explanatory role of children’s internal representations of interparental and parent – child relationships. Developmental Psychology, 44 (6), 1678-1690.
Walker, C. M., Wartenberg, T. E., & Winner, E. (2013). Engagement in philosophical dialogue facilitates children’s reasoning about subjectivity. Developmental Psychology, 49 (7), 1338-1347.
Wang, H. H., Chen, H. T., Lin, H. SH., & Hong, Z. R. (2016). The effects of college student’s positive thinking, learning motivation and self-regulation through a self-reflection intervention in Taiwan. Higher Education Research & Development, 1-16.
Zhour, r. Li., D., Jia, a., Li, X., Zhao, L. Sun, W., & Wang, Y. (2017). Interparental conflict and adolescent internet addiction: The Mediating role of emotional insecurity and the moderating role of big five personality traits. Computers in Human Behavior, 1-25.