اثر بخشی آموزش فلسفه به کودکان بر راهبردهای یادگیری دانش‌آموزان و پایداری آن در طول زمان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت ، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات

2 دکترای تخصصی علوم تربیتی، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات پژوهشگاه مطالعات دانشگاه. تهران. ایران

3 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد تهران مرکز

چکیده

   پژوهش حاضر با هدف ، مطالعه اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر راهبردهای یادگیری دانش‌آموزان انجام شد. این ﭘـﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﺷﺒﻪ  آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ آزﻣﻮن، ﭘـس آزﻣـﻮن، پیگیری و ﮔـﺮوه کنترل صورت گرفت. نمونه آماری شامل 50 نفر (25 نفر گروه آزمایش و 25 نفر گروه کنترل) بود. گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه ای  آموزش از کتاب های داستان های فکری فیلیپ کم و متیو لیپمن دریافت کردند اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. ﭘﺲ از اﺗﻤـﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣـﺔ آﻣﻮزش از ﻫـﺮ دو ﮔﺮوه ﭘﺲ آزﻣﻮن و از گروه آزمایش پیگیری یک ماهه ﮔﺮﻓﺘﻪ  ﺷﺪ. برای جمع آوری داده ها ازپرسشنامه راهبردهای یادگیری استفاده شد .نتایج  ﺗﺤﻠﻴــﻞ کوواریانس و آزمون t نشان داد که  تفاوت معناداری بین  ﮔــﺮوه  های آزﻣــﺎﻳﺶ و کنترل در راهبردهای یادگیری وجود دارد و میانگین گروه آزمایش در پس آزمون و پیگیری از گروه کنترل بیشتر بود و آموزش فلسفه به کودکان در افزایش راهبردهای یادگیری دانش آموزان در پس آزمون و پیگیری مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • MILAD BERENJKAR 1
  • ghodsi ahghar 2
  • Fahimeh Ansarian 3
1 university
2 Associate Professor, PH.D , Department of Research center,Research Institute for University Studies, Tehran, Iran
3 .
چکیده [English]

.

  1. اسد زاده ، حسن (1388). بررسی رابطه ظرفیت حافظه و عملکرد تحصیلی میان دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهر تهران ، فصلنامه تعلیم  و تربیت ،ش 1 ، س 7 ،تهران
  2. بابایی امیری ، ناهید و عاشوری ، جمال ( 1393). ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی ،دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، س2، ش 3 ، پاییز و زمستان
  3. بحرینی ، حمیده (1388). درباره لیزا داستان های فلسفه برای کودکان ، فرهنگ،  بهار
  4. تجلی نیا ، امیر و علی شریعتمداری  و عزت اله نادری و مریم سیف نراقی ( 1391). بررسی تأثیر اجرای برنامۀ « فلسفه برای کودکان » در پرورش خلاقیت دانش آموزان پسر پایۀ اول مقطع متوسطۀ منطقۀ 14 تهران، س 3، ش 1، بهار و تابستان
  5. جعفری، زهره و پروین صمدی و یحیی قائدی (1394). بررسی تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش روحیة پژوهشگری کودکان دورة پیش دبستانی ، فصلنامه پژوهش در برنامه درسی ، ش 44
  6. خسروی ، زهره و سارا کلانتری و شکوه السادات بنی جمالی(1392). اثر بخشی  آموزش فلسفه برای کودکان در کاهش تفکرات غیر منطقی دانش آموزان دختر کلاس اول راهنمایی ، مجله روانشناسی بالینی و شخصیت، بروجن:دانش و رفتار
  7. راجی ، ملیحه (1391). تعلیم و تربیت انتقادی و پیوندهای آن با برنامۀ آموزش فلسفه برای کودکان ، تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، س3، ش 1، بهار و تابستان
  8. ستاری ، علی (1393). نقد مبانی فلسفی برنامه آموزش فلسفه به کودکان ، قم ، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
  9. سیف، علی اکبر (1386). روان شناسی پرورشی نوین، تهران، نشر دوران،ش6
  10. سیف ، علی اکبر و فرهاد شقاقی(1384). تاثیر آموزشی راهبردهای یادگیری و مطالعه بر میزان یادگیری دانشجویان دانشگاه پیام نور، پیک نور علوم انسانی ، ، دوره 3 ، ش 2 ، تابستان
  11. سیفی گندمانی، محمد یاسین و فرهاد شقاقی و سارا کلانتری میبدی (1390). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به دانش آموزان دختر بر عزت نفس و توانایی حل مسئله آنها، فصلنامه روانشناسی کاربردی،ش5 ،س2
  12. صفایی مقدم، مسعود و سید منصور مرعشی و محمدجعفر پاک سرشت و خسرو باقری و حسین سپاسی (1385). بررسی تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش مهارتهای استدلال دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی اهواز، مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، س 3، ش 2

 

  1. عاشوری، جمال ( 1392 ). ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، ساختار هدف ها ی ادراک شد ة کلاس و هوش معنوی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی ، ش8 ، اصفها ن

 

  1. عباباف، زهره (1387). مقایسة راهبردهای شناختی و فراشناختی دانـش آمـوزان متوسـطه بـه تفکیک سطح توانایی، رشتة تحصیلی و جنسیت و ارائة پیشنهادها در حوزة برنامة  درسی ، فصلنامة علمی ـ پژوهشی ـ نوآوری آموزشی، س7، ش 25

 

  1. عرفانی آداب، الهام و جواد مصرآبادی و تقی زوار ( 1392 ). نقش تعامل فراشناخت؛ شاخص های پیشرفت تحصیلی: فراتحلیل مطالعات پژوهشی زیربط در داخل کشور،مجله آموزش عالی س 3، ش 5
  2. عسگری، محمد و حسن دیناروند و محمد رضا  ترکاشوند (1394).تاثیر آموزش فلسفه بر تفکر منطقی دانش آموزان دختر و پسر سوم راهنمایی منطقه سامن ، فصلنامه روانشناسی تربیتی ، س 11، ش 25 ، بهار
  3. غباری بناب ، باقر و افروز ، غلامعلی و حسن زاده ، سعید و بخشی ، جعفر و پیرزادی ، حجت (1391). تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی فعال تفکر مدارانه و خود نظارتی بر درک مطلب دانش آموزان با مشکلات خواندن ، مجله ناتوانایی یادگیری ،ش 1 ،س2
  4. طباطبایی، زهرا ( 1387 ). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان و نوجوانان بر پرسشگری و تفکر انتقادی دانش آموزان، پایان نامة کارشناسی ارشد رشته روان شناسی ، دانشگاه الزهرا، دانشکدة علوم اجتماعی،تهران
  5. کارشکی، حسین (1387). نقش اهداف پیشرفت در مؤلفه‌های یادگیری خودتنظیمی. تازه‌های علوم شناختی، س10، ش3
  6. کدیور، پروین ( 1383 ). روا نشناسی تربیت ، تهران: سمت
  7. کرمی ، ابولفضل (1381). تدوین ابزار سنجش راهبردهای یادگیری و مطالعه و تعیین رابطعه این راهبردها با پیشرفت تحصیلی، رساله دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران
  8. کمالی مطلق، طاهره و  ناصر نوشادی (1396). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر سطح پرسشگری دانش آموزان دوره ابتدایی، مجله تفکر و کودک ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، س8، ش1، بهار و تابستان
  9. فلاول ، جان (1377). رشد شناختی ترجمه فرهاد ماهر، تهران : رشد
  10. مفتخری ، شیوا و  حسن اسدزاده  و یوسف کریمی  (1390). اثر آموزش راهبردهای یادگیری بر عملکرد حافظه فعال دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تهران ، فصلنامه روانشناسی تربیتی ، س6، ش18
  11. ناجی، سعید و پروانه قاضی نژاد ( 1386). بررسی نتایج برنامة فلسفه برای کودکان روی مهارت استدلال و عملکرد رفتاری کودکان ، فصلنامة مطالعات برنامة درسی ، س 2، ش7
  12. نیازآذری، کیومرث (1382 ). فراشناخت در فرایند یاددهی ـ یادگیری فراشناختی تهران :اندیشه
  13. هرگنان ، بی و آر والسون ، متیو ، اج (1374). مقدمه ای بر نظریه های یادگیری ، ترجمه دکتر علی اکبر سیف ، تهران : نشر دوران
  14. یار محمدیان ، احمد و امیر قمرانی و زهرا سیفی و مریم ارفع  (1394). اثر بخشی آموزش راهبردهای شناختی بر حافظه ، عملکرد خواندن و سرعت پردازش اطلاعات دانش آموزان نارساخوان ، مجله ی ناتوانی های یادگیری ،س 4،ش4 

 

  1. Aksan, N. (2009). A descriptive study: Epistemological beliefs and self- regulated learning. Journal of Procedia and Behavioral Sciences, 1, 896- 909.
  2. Biggs, G.B. (2007). Student approach to learning. Hawthorn, Victoria: Australian Council.
  3. Bilere, R.F., & Showman, G. (1993). Sychology applied to teaching (7th ed) New York. Hounghton Mifflin.
  4. Buric, I., & Soric, I. (2012). The role of test hope and hopelessness in self-regulated learning: Relations between volitional strategies, cognitive appraisals and academic achievement. Education Journal, 8: 221-228.
  5. Bleasby,j. (2011). Overcoming relativism And Absolutism: Dewey ideals of truth and meaning in philosophy for children.Educational Philosophy andTheory,Vol. 43, No. 5, 2011.
  6. Daniel, M. & Auriac, E. (2011), "Philosophy, Critical Thinking and Philosophy for Children", Educational Philosophy and Theory, Vol. 43, Issue 5, pp. 415-435.
  7. Doohr, E. (1994). Citizenship: philosophy with children: Thinking skills. Retrieved from www.Dialougeworks.co.uk.
  8. Fisher, R. (2005). Teaching Children to Think (2th). London. Nelson Thornes.
  9. Flavell, J.H.(1979). Metacognitive and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34,906- 911.
  10. Gazard, A. (2013). Do You To Know Philosophy To Teach Philosophy To Children? A Comparison Of Two Approaches. Analytic Teaching And Philosophical Praxis,33(1), 45-47
  11. Haven, K (2007). Story Proof: The Science Behind the Startling Power of Story, CA:LibrariesUnlimited.
  12. Haynes, J. & Murris, K. (2011), "The provocation of an epistemological shift in teacher education through philosophy with children", Journal of philosophy of education, Vol. 45, No. 2. pp. 285-303.
  13. Kane, J. (1984). Education and the search for coherence. Teacher College Record, 85(4), 676- 683.
  14. Lipman, M. (1980), The Cultivation of Reasoning Through Philosophy. Educational Leadership. 42 (1).
  15. Lipman, M , )2003(, "Philosophy for Children, An Interview With Saeed NaJi", in:Retrieved, September 28, 2011, From: http: // www. Buf. ano/en.
  16. Lizarraga, S. A. et al. (2009). “Enhancement of thinking skills: Effects of two intervention methods”. Thinking Skills and Creativity, 4 (1); 30–43.
  17. Pintrich, P. R., Smith, D. A. F., Garcia, T., & McKeachie, W. J. (1993). Reliability and predictive validity of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ). Educational and Psychological Measurement, 53, 801-813
  18. Sanjana Mehta & David Whitebread (٢٠٠٥). Philosophy for Children and Moral Development in the Indian Context, University of Cambridje.
  19. Slavin ,R . E (2006). Educational phsycology: Theory and practice (8ed.) new york : pearson.
  20. Trckey , s , & tapping , k,t , (2004) , p4c systematic rview , research papers in education , 19(3) , 365-38
  21. Valitalo, R., Jusso, H., Sutinen, A. (2015). Philosophy for children as an educational practice.Springer Published Online,15.
  22. Weinstein, C. E., Jong, J., & Acee, T. W. (2010). Learning strategies. Journal of International Encyclopedia of Education, 323-329.
  23. Weinstien, CE., & Hume, L.M. (1998). study strategies for lifeLong learning. washengton D.C: American psychology Association.
    1. Zimmerman, B. J. (1986). Becoming self- regulated learned: which are the subprocesses? Contemporary. Journal of Educational psychology,313,11,307.