هوش اخلاقی: بررسی تفکر و عمل اخلاقی در مدل‌‌ بربا و مدل لنیک و کیل

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای عرفان اسلامی، عضو گروه انسان‌شناسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران،

2 دانشجوی دکترای فلسفه اخلاق، دبیر گروه انسان‌شناسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

میشل بربا (2001) و دوگ لنیک و فرد کیل (2005) دو مدل مختلف از هوش  اخلاقی ارائه داده‌اند. این مقاله می‌کوشد با مروری بر اصطلاح هوش اخلاقی به بررسی، مقایسه و نقد این دو مدل بپردازد. هر دو مدل، نگاهی این دو مدل دارای اشتراکات قابل توجهی هستند. از سوی دیگر، در زمینه اهداف، روش‌ها و جغرافیای نظری دارای تفاوت‌هایی هستند. از جمله انتقادات وارد بر این دو مدل این است که هیچ‌یک از این دو تبیین فلسفی و/ یا علمی روشنی از مبانی خود ارائه نداده‌اند. علاوه بر این، چیستی فضائل و چگونگی انتخاب آن‌ها در هر یک از دو مدل مورد سوال است. هم‌چنین تعریف مفهومی و ارتباط مفهومی فضیلت‌های اخلاقی نیز در هر یک از این دو مدل مورد غفلت واقع شده است. از این رو، به نظر می‌رسد، با توجه به کاستی‌هایی که این دو مدل دارند، اتکا به آن‌ها به عنوان نظریه‌هایی در باب هوش اخلاقی محل اشکال باشد. از جمله نکات قابل توجه در نظریه‌های هوش اخلاقی این است که هوش اخلاقی تفکر اخلاقی و عمل اخلاقی را به هم پیوند می‌زند؛ این در حالیست که فاصله میان نظر و عمل اخلاقی یکی از چالش‌های مهم در حوزه فلسفه و روان‌شناسی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Moral Intelligence: moral thinking and moral action in "Michele Borba: and "Lennick and Kiel" models

نویسندگان [English]

  • Parisa Goudarzi 1
  • Mohsen Shabani 2
1 Ph.D. of Islamic Mysticism, Member of Department of Anthropology, the Iranian council for reviewing books and text on human sciences, Institute for Humanities and cultural studies, Tehran, Iran
2 Ph.D. student of ethics, Executive director of Department of Anthropology, the Iranian council for reviewing books and text on human sciences, Institute for Humanities and cultural studies, Tehran, Iran
چکیده [English]

Michele Borba (2001) and Doug Lennick and Fred Kiel (2005) suggested two models of moral psychology. This paper tries to investigate moral intelligence and evaluate these two models. Both models have remarkable similarities. On the other hand, these two models have differences in their aims, methods and theoretical domains. These models are subjected to some critiques; they do not present any clear philosophical and/ or scientific explanation for their foundations. The essence of virtues and the methodology they are selected is also questionable. Besides, conceptual definition and conceptual relevance of moral virtues seems neglected in both models. This is notable that these models connect moral thinking with moral action, while the gap between moral theory and practice is an important challenge in the areas of philosophy and psychology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral Intelligence
  • virtue
  • Michele Borba
  • Doug Lennick
  • Fred Kiel

مراجع

-         امینی مقدم، یاسمین؛ علی‌محمد رضایی؛ شاهرخ مکوند حسینی (1397). ساخت و اعتباریابی مقیاس هوش اخلاقی کودکان مبتنی بر نظریه بوربا، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 9 (34)، 27-45
-         بدری گرگری، رحیم، و زهرا واحدی (1394). تاثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان بر رشد هوش اخلاقی دانش‌آموزان دختر، دوفصلنامه تفکر و کودک، 6  (11)، 1-17
-         بربا، میشل (1395). کلیدهای پرورش هوش اخلاقی در کودکان و نوجوانان، فرناز فرود، تهران: صابرین
-         بهشتی فر، ملیکه و رضوان محمدرفیعی (۱۳۹۱). تاثیر هوش اخلاقی در سازمان ها، سومین همایش ملی بزرگداشت سهروردی با موضوع اخلاق کاربردی، زنجان، دانشگاه زنجان، https://www.civilica.com/Paper-SUHRAWARDI03-SUHRAWARDI03_072.html
-         یعقوبی، ابوالقاسم؛  فتانه فتحی؛ سروه محمدزاده (1397). فرا تحلیل مطالعات هوش اخلاقی، مطالعات روانشناسی تربیتی، 14 (32)
-               Armstrong, Thomas (2009). Multiple intelligences in the classroom. 3rd ed, ASCD, Virginia
-               Bloom, Paul (2016). Against empathy, The Case for Rational Compassion: HarperCollins
-               Borba, Michele (2017). UnSelfie: Why Empathetic Kids Succeed in Our All-About-Me World, Touchstone
-               Clarken, R.H. (2009). “Moral Intelligence in the Schools”. School of Education, Northern Michigan University. PP. 1-7
-               Coles, Robert (1997).  The moral intelligence of children, New York: Random House
-               Emmons, R.A. (2000). Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. International Journal for the Psychology of Religion, 10, 3-26.
-               Gardner, Howard (1999). Intelligence Reframed. Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic Books.
-               http://www.micheleborba.org
-               Kihlstrom, F. John and Cantor, Nancy (2000). Social Intelligence. In: Robert J. Sternberg (Ed.), Handbook of Intelligence. Cambridge: University Press, 359-379.
-               Lennick. D., & Kiel, F. (2005). Moral intelligence: Enhancing business performance & leadership success. New Jersey: Wharton School Publishing.
-               Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey, & D. J. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence: Educational implications (pp. 3-31). New York, NY. Basic Books.
-               Nussbaum, C. Martha (2001). Upheavals of Thought: The Intelligence of Emotions. New York: Cambridge University Press.
-               Sternberg, J. Robert & O'Hara A. Linda. (2000). Intelligence and Creativity. In: Robert J. Sternberg (Ed.), Handbook of Intelligence. Cambridge: University Press, 611-630.
-               Sternberg, J. Robert (2000). Intelligence and Wisdom. In: Robert J. Sternberg (Ed.), Handbook of Intelligence. Cambridge: Cambridge University Press, 631-649.
-               Sternberg, R. J. (1990). Handbook of human intelligence. New York: Cambridge University Press.
-               Tiberius, Valerie (2015). Moral psychology; an introduction, New York: Routledge
-               Zohar, D. & Marshall, I. (2001). Spiritual intelligence: The ultimate intelligence. London: Bloomsbury
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار