اثربخشی برنامه فلسفه برای کودکان مبتنی بر رویکرد یادگیری تلفیقی بر تفکر انتقادی دانش آموزان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

مربی دانشگاه پیام نور، رضوانشهر، یزد، ایران

چکیده

رویکرد یادگیری تلفیقی اشاره به ترکیب روش های تدریس معمول سنتی در قالب چهره به چهره با تجهیزات مبتنی بر کاربرد فناوری دارد.هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه فلسفه برای کودکان مبتنی بر رویکرد یادگیری تلفیقی بر تفکر انتقادی دانش آموزان دختر دوره دوم ابتدایی بود. روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه کنترل مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم ابتدایی بود که در سال تحصیلی 1401-1400 در یکی از مدارس دولتی شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. با استفاده از نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای منطقه 14 انتخاب سپس مدرسه ابتدایی دخترانه ابوذرغفاری انتخاب شد و از جامعه آماری 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (2 نفر) جایگماری شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه تفکر انتقادی واتسون و گلاسر (1994) بود. گروه آزمایش طی 11 جلسه مورد مداخله آموزشی قرار گرفت و گروه کنترل این مداخله را دریافت نکرد. در بخش آنلاین از پلتفرم مودل و در بخش آفلاین از چندرسانه‌ای ها و پویانمایی‌های آموزشی استفاده شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص‌های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. یافته‌ها حاکی از آن بود که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، بین گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای تفکر انتقادی تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0P<). یافته‌ها نشان داد اجرای برنامه فلسفه برای کودکان مبتنی بر رویکرد یادگیری تلفیقی بیشترین تأثیر را بر مؤلفه شناسایی مفروضات سپس مؤلفه استنتاج و پس‌ازآن مؤلفه ارزشیابی دلایل و مؤلفه استنباط و کمترین تأثیر را بر مؤلفه تعبیرو تفسیر داشته است.اجرای برنامه فلسفه برای کودکان مبتنی بر رویکرد یادگیری تلفیقی، می‌تواند به عنوان ابزار مداخله‌ای مناسب جهت بهبود مؤلفه‌های تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of implementing a philosophy for children program based on Blended learning approach on Critical thinking of the second elementary school students: A new strategy for inclusive education

نویسندگان [English]

  • Faride Sajadipoor
  • Fatemeh Yavari
Instructor, Payam Noor Razvanshahr University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The Blended learning approach refers to the combination of the traditional teaching methods in the form of face-to-face with equipment based on the application of technology.The aim of this study was to investigate the effectiveness of philosophy for children program based on Blended learning approach on critical thinking of second elementary students.A quasi-experimental method with a pretest-posttest design with a control group was used. The statistical population included all female students in the second period of elementary school who were studying in one of the public schools in Tehran in the academic year 1401-1400. Using multi-stage cluster sampling was selected region 14, then Abuzarghafari girls' primary school was selected and 40 people were selected from the statistical population and randomly assigned to the experimental group (20 people) and the control group (2 people). Data collection tool was Watson and Glasser (1994) Critical Thinking Questionnaire. The experimental group underwent educational intervention in 11 sessions and the control group did not receive this intervention. In the online part were used the model platform and in the offline part were used multimedia and educational animations.In order to analyze the data were used statistical methods in Two levels of descriptive (central and dispersion indices) and inferential (analysis of covariance).The results showed that after adjusting the pre-test scores, there was a significant difference between the experimental and control groups in the variables of critical thinking (P <0.05). Findings showed that the implementation of philosophy for children program based on Blended learning approach had the greatest effect on the component of identifying assumptions, then the component of inference and then the component of evaluating reasons and the component of inference and the least effect on the component of interpretation.Implementing a philosophy for children program based on Blended learning approach can be used as an appropriate intervention tool to improve the critical thinking components of elementary school students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy for children
  • Blended learning approach
  • critical thinking
برنه فیه، اسکار. (1389). شناخت یعنی چه. (ترجمه آرزو نیر احمدی). تهران: انتشارات شهرتاش.
جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره و عبدلی، افسانه. (1389). «روند تحول تفکر انتقادی در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد». نشریه مطالعات تربیتی و روانشناسی. دوره 11. شماره 2. صص 103- 120
جنگی زهی شستان، حمیدرضا، زارعی زوارکی، اسماعیل، نیلی احمد آبای، محمدرضا، پزشک، شهلا و دلاور، علی. (1395). «طراحی و اعتبار سنجی الگوی چندرسانه‌ای آموزشی برای دانش آموزان کم‌توان ذهنی. فصل‌نامه کودکان استثنائی». سال شانزدهم. شماره 1.
چالمه، رضا، فولادچنگ، محبوبه، جوکار، بهرام و فصیلت پور، مسعود (1400). بررسی نقش واسطه‌ای ذهن آگاهی در رابطه بین محیط حامی خود پیروی و تفکر انتقادی در دانش آموزان. ماهنامه علوم روانشناختی. دوره بیستم. شماره 107.
خزائی، ثریا و عارفی، محبوبه (1399). بررسی سطح حضور آموزشی، اجتماعی و شناختی در دوره‌های مبتنی بر وب (مطالعه موردی: دانشگاه شهید بهشتی). رویکردهای نوین آموزشی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان. سال پانزدهم، شماره 2، پیاپی 32.
دره زرشکی، نسرین، برزگر بفرویی، کاظم و زندوانیان، احمد. (1396). «اثربخشی آموزش به شیوه حلقه‌های کندوکاو بر تفکر انتقادی در دانش آموزان دوره ابتدایی». فصلنامه روانشناسی شناختی. دوره 5. شماره 2.
زارعی زوارکی، اسماعیل و احمدی، روشن (1394). رویکرد یادگیری تلفیقی برای آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه آموزشی. نشریه پژوهش در آموزش. جلد 1. شماره 5.
زارعی زوارکی، اسماعیل، کبیری، علی‌اکبر، قائدی، یحیی، دلاور، علی و نیلی محمدرضا (1400). طراحی و اعتبار یابی مدل آموزشی به‌منظور به‌کارگیری فناوری در برنامه فلسفه برای کودکان برای دانش آموزان بااستعداد. روانشناسی افراد استثنای. سال یازدهم. شماره 41.
سرگزی، حسینعلی، غلامرضا، خوش فر و جندقی میر محله، فاطمه. (1394). «بررسی مهارت‌های تفکر انتقادی. مطالعه موردی: دانش آموزان سال چهارم دبیرستان شهر گرگان». کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی. ایران: تهران مرکز همایش‌های بین المللی صداوسیما.
سیلور ستاین، شل. (1377). درخت بخشنده. (ترجمه رضی هیرمندی). تهران: انتشارات آروین.
شاه‌محمدی، نیره. (1399). بررسی اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر تفکر انتقادی دانش آموزان پایه ششم. نشریه تفکر و کودک. دوره 11. شماره 1. پیاپی 21.
طوفانی نژاد، احسان و زارعی زوارکی، اسماعیل (1396). تأثیر آموزش تلفیقی بر میزان یادگیری دانش آموزان در درس ریاضی. فصبامه اندیشه‌های نوین تربیتی. دوره 13. شماره 1.
عبداله­­زاده، علی‌اکبر (1392). مقایسه کارایی دوره یادگیری ترکیبی با دوره‌های یادگیری الکترونیکی و حضوری در درس ریاضی دریمان دانش آموزان دختر و پسر سال اول دبیرستان شهرستان اردبیل. اندیشه‌های نوین تربیتی. دوره 9. شماره 2.
فتاحی، حسین (1399). فیل در تاریکی. مجموعه قصه‌های تصویری از مثنوی جلد 6. تهران: انتشارات قدیانی.
فیروز، فاطمه و عبدالملکی، سودابه. (1396). «تأثیر آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر تفکر انتقادی و انگیزش پیشرفت دانش آموزان». پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی. دوره هفتم. شماره 2. صص 64-49.
قائدی، یحیی و سلطانی، سحر. (1396). ماجراهای ساینا. تهران: انتشارات مرآت.
قائدی، یحیی و لطفی، نسرین (1397). مثنوی مولوی و فلسفه برای کودکان: داستان‌های دفتر سوم، به همراه راهنمای آموزشی برای تسهیلگران. تهران: انتشارات مرآت.
قائدی، یحیی. (1399). الاغ در جاده. تهران: انتشارات پی نما.
قائدی، یحیی. (1399). پرسندو اسیر جاده. تهران انتشارات پی نما.
کاووسی، مریم. (1399). تأثیر روش افسانه زدایی علمی بر رشد تفکر انتقادی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه. نشریه پویش در آموزش علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان. شماره 20.
کبیری، علی‌اکبر، قاسمی، علی، زارعی زوارکی، اسماعیل، ریوندی، ریحانه (1399). تأثیر اجرای برنامه «فلسفه برای کودکان» به کمک فناوری بر خوش‌بینی تحصیلی و انگیزش پیشرفت در دانش‌آموزان پسر دوره دوم ابتدایی شهر همدان فصلنامه راهبردهای شناختی همدان. دوره 8. شماره 15.
کمالی زارچ، محمود و اریان، جابر. (1399). «تعیین اثربخشی آموزش حل مساله اجتماعی و تفکر انتقادی بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان». مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی. سال سوم. شماره 12. صص 44-35.
لیمن، متیو. (1395). پیکسی. (ترجمه اسفندیار تیموری و یحیی قائدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
محمودی بردزردی، سعید، فتحی آذر، اسکندر، محمودی، فیروز و بدری گرگری، رحیم. (1397). «بررسی اثربخشی الگوی آموزشی پرسش و پاسخ و درس مطالعات اجتماعی پایه پنجم بر درک مفاهیم تفکر انتقادی دانش آموزان». مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی. شماره 31. صص 130-111.
مرادی، رحیم، زارعی زوارکی، اسماعیل، شریفی درآمدی، پرویز، نیلی احمدآبادی، محمدرضا و دلاور، علی (1398). غنی‌سازی برنامه درسی زبان انگلیسی با رویکرد فناوری کمکی و بررسی تأثیر آن بر یادگیری دانش آموزان با آسیب‌های جسمی_ حرکتی. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. دوره 12. شماره 1.
مسعودیان، پریسا، دوایی، مهدی، انصاریان، فهیمه و خسروی، عالی اکبر. (1397). «طراحی الگوی تفکر انتقادی بر اساس نظریه ساختن گرایی ویگوتسکی و تأثیر آن بر تفکر انتقادی دانش آموزان». فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی. دوره 12. شماره 41.
ون هاف، نلسون (1396). پسری با ذهن قوی (ترجمه معصومه نفیسی). تهران: انتشارات مهرسا.
 
Albiladi, W. S., & Alshareef, K. K. (2019). Blended learning in English teaching and learning: A review of the current literature. Journal of Language Teaching and Research, 10(2), 232-238.
Alnahdi, G. (2014). Assistive technology in special education and the universal design for learning. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 13(2), 18-23.
Audity, T. I. (2021). Blended teaching technique in the modern educational system: its opportunities and obstacles for tertiary level students of Bangladesh (Doctoral dissertation, Brac University).
Ayob, N. S., Abd Halim, N. D., Zulkifli, N. N., Zaid, N. M., & Mokhtar, M. (2020). Overview of blended learning: The effect of station rotation model on students’ achievement. Journal of Critical Reviews, 7(6), 320-326.
Bayley, S. (2021). Working with assumptions in international development program evaluation.
 Blair, J. A., Allen, D., Bailin, S., Barnett, A., Battersby, M., Dai, Y., ... & Bowell, T. (2021). Studies in Critical Thinking. Windsor Studies in Argumentation.
Bruggeman, B., Tondeur, J., Struyven, K., Pynoo, B., Garone, A., & Vanslambrouck, S. (2021). Experts speaking: Crucial teacher attributes for implementing blended learning in higher education. The Internet and Higher Education, 48, 100772.
Caminada, M., & Amgoud, L. (2007). On the evaluation of argumentation formalisms. Artificial Intelligence, 171(5-6), 286-310.
 Darling-Hammond, L., & Barron, B. (2008). How can we teach for meaningful learning. Powerful learning, 1-10.
Elder, L., & Paul, R. (2020). Critical thinking: Learn the tools the best thinkers use. Foundation for Critical Thinking.
Elfatihi, M. (2017). A rationale for the integration of critical thinking skills in EFL/ESL instruction. Higher Education of Social Science, 12(2), 26-31.
Frolova, E. V., Ryabova, T. M., & Rogach, O. V. (2019). Digital Technologies in Education: Problems and Prospects for" Moscow Electronic School" Project Implementation. European Journal of Contemporary Education, 8(4), 779-789.
Gatley, J. (2020). Philosophy for children and the extrinsic value of academic philosophy. Metaphilosophy, 51(4), 548-563.
Gayed, A., Tan, L., LaMontagne, A. D., Milner, A., Deady, M., Milligan-Saville, J. S., ... & Harvey, S. B. (2019). A comparison of face-to-face and online training in improving managers' confidence to support the mental health of workers. Internet Interventions, 18, 100258.
Ghorbani, A., Ouyang, D., Abid, A., He, B., Chen, J. H., Harrington, R. A., ... & Zou, J. Y. (2020). Deep learning interpretation of echocardiograms. NPJ digital medicine, 3(1), 1-10.
Higuchi, S., & Splitter, L. J. (2019). Philosophy for children in Confucian societies: The case of Japan. In Philosophy for Children in Confucian Societies (pp. 117-140). Routledge.
 Khalil, M. K., Abdel Meguid, E. M., & Elkhider, I. A. (2018). Teaching of anatomical sciences: A blended learning approach. Clinical Anatomy, 31(3), 323-329.
Krishnan, S. (2018). Students’ perceptions of learning mode in mathematics. MOJES: Malaysian Online Journal of Educational Sciences, 4(2), 32-41.
Kulaylat, A. N., Schubart, J. R., Schaefer, E. W., Hollenbeak, C. S., Cooper, A. B., & Gusani, N. J. (2015). Costs of hepato-pancreato-biliary surgery and readmissions in privately insured US patients. journal of surgical research, 199(2), 478-486.
Matthee, M., & Turpin, M. (2019). Teaching critical thinking, problem solving, and design thinking: Preparing IS students for the future. Journal of Information Systems Education, 30(4), 242-252
Miled, A. B., Dhaouadi, R., & Mansour, R. F. (2020). Knowledge Deduction and Reuse Application to the Products’ Design Process. International Journal of Software Engineering and Knowledge Engineering, 30(02), 217-237.
Murris, K. (2016). The posthuman child: Educational transformation through philosophy with picturebooks. Routledge.
Posey, L., & Pintz, C. (2017). Transitioning a bachelor of science in nursing program to blended learning: Successes, challenges & outcomes. Nurse education in practice, 26, 126-133.
Radulović, L., & Stančić, M. (2017). What is needed to develop critical thinking in schools?. Center for Educational Policy Studies Journal, 7(3), 9-25.
Rasmitadila, R., Widyasari, W., Humaira, M., Tambunan, A., Rachmadtullah, R., & Samsudin, A. (2020). Using blended learning approach (BLA) in inclusive education course: A study investigating teacher students’ perception. International Journal of Emerging Technologies in Learning (IJET), 15(2), 72-85.
Shanta, S., & Wells, J. G. (2020). T/E design based learning: assessing student critical thinking and problem solving abilities. International Journal of Technology and Design Education, 1-19.
 Shohel, M. M. C., Cann, R., & Atherton, S. (2020). Enhancing student engagement using a blended learning approach: Case studies of first-year undergraduate students. International Journal of Mobile and Blended Learning (IJMBL), 12(4), 51-68.
 Stamer, T. (2016). Promoting learning strategies in students with learning disabilities through blended learning (Doctoral dissertation, McKendree University).
Supriyatno, T., Susilawati, S., & Ahdi, H. (2020). E-learning development in improving students' critical thinking ability. Cypriot Journal of Educational Sciences, 15(5), 1099-1106.
Susanna, V. (2022). Information and Communication Technologies in Education. Eurasian Journal of Learning and Academic Teaching, 6, 89-93.
Topping, K. J., Trickey, S., & Cleghorn, P. (2019). A Teacher's Guide to Philosophy for Children. Routledge.
 Violante, M. G., & Vezzetti, E. (2017). Design and implementation of 3D Web-based interactive medical devices for educational purposes. International Journal on Interactive Design and Manufacturing (IJIDeM), 11(1), 31-44.
 Yaldız, N., & Bailey, M. (2019). The effect of critical thinking on making the right decisions in the new venture process. Procedia Computer Science, 158, 281-286.