داستان پلیسی– معمایی در برنامه فلسفه برای کودکان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دکترای فلسفه غرب، دانشگاه تهران

چکیده

داستان به عنوان آغازگر در برنامه درسی فبک، مورد اتفاق نظر همه صاحبنظران در این زمینه است. اما درباره ویژگی‌های داستان مورد استفاده در کلاس فلسفه برای کودکان، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. این ویژگی‌ها بعضی از متفکران مانند لیپمن را بر آن داشته که خود نسبت به تألیف داستان‌های مناسب اقدام کنند. اما بعضی دیگر معتقدند می­توان از قصه­های تأمل‌برانگیز موجود در فرهنگ­های مختلف نیز بهره برد. در این مقاله تلاش شده با استناد به نظرات لیپمن و همکاران وی، این فرض اثبات شود که داستان‌های پلیسی-معمایی علاوه بر جذابیت، به­ واسطه ظرفیتی که در آموزش منطق و مهارت­های ذهنی-‌تحلیلی و مفاهیم فلسفی دارند، به ویژه در فلسفه اخلاق و فلسفه علوم اجتماعی؛ می­توانند به عنوان منبع تازه­ای از داستان‌های فبک، مورد استفاده قرار گیرند. فرض بر این است که این داستان‌ها با اهداف همه رویکردها در این برنامه همسویی دارند. در پایان داستانی به عنوان نمونه تحلیل شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • Behnaz Parvin
sayehandisheh
چکیده [English]

.

  • اکه، ولفگانگ. (1389). قصر میمون­های قرمز، کمال بهروزنیا، تهران: افق.
  • باقری، خسرو (1394). فبک در ترازو، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • داروال، استیون. گیبارد، آلن. ریلتن، پیتر. (1381). نگاهی به فلسفه اخلاق در سده بیستم. مصطفی ملکیان، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
  • راجی، ملیحه (1395). کندوکاوی در مبانی و خاستگاه­های نظری-تربیتی فلسفه برای کودکان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • فیشر، رابرت (1386). آموزش تفکر به کودکان، مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان،اهواز: رسش.
  • فیشر، رابرت (89-1388). آموزش تفکر، غلامعلی سرمد، تهران: گاج.
  • قائدی، یحیی (1383). آموزش فلسفه به کودکان بررسی مبانی نظری، تهران: دواوین.
  • کم ، فیلیپ. ( 1389) با هم فکر کردن، کندوکاوهای فلسفی برای کلاس، ترجمه مژگان رشتچی، فرزانه شهرتاش، چاپ اول: تهران، انتشارات شهرتاش.
  • لیپمن، متیو. شارپ، آن. اسکانیان، فردریک (1395). فلسفه در کلاس درس، محمد زهیر باقری نوع‌پرست، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • لیپمن، متیو. (1388). «طرح­ها و تمرین­های بحث فلسفی»، نسیم ماحوزی، مجله فرهنگ، ش 69. بهار.
  • مکتبی فرد، لیلا (1389). «سیر تحول و شکل گیری مهارت­های تفکر انتقادی در داستان‌های تألیفی ایرانی برای کودکان و نوجوانان»، مجله تفکر و کودک، س 1، ش 1، بهار و تابستان.
  • مرادی، ماریه. پروین، بهناز. (1392) زنگ فلسفه، چاپ اول: تهران، انتشارات علم.
  • ناجی، سعید (1387). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، تهران:  پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • ناجی، سعید (1390). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، جلد دوم، تهران:  پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • ناجی، سعید (1394). راهنمای داستان‌های کندوکاو فلسفی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • یاری دهنوی، مراد (1394). درآمدی بر برنامه فلسفه برای کودکان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

 

  • Lipman,M.(2001). Dramatizing Philosophy, Critical and Creative Thinking 9(2) , 10-15
  • Lipman,M.(2003) Thinking in Education. Cambridge:Cambridge university Press
  • Plato. (1997). Complete Works .Edited with John.M. Cooper. Indianapolis, Cambridge.