پرورش بُردباری در داوری (تفکر)؛ منظری پدیدارشناختی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی

2 استادیار، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

پرورش قوه­ی تفکر در دانش‌آموزان همواره یکی از دغدغه‌ها و اهداف مهم نظام­های آموزش و پرورش رسمی بوده است. کلیدی‌ترین عنصر در تفکر داوری کردن است که معطوف به موضوعات مختلف است. غالباً داوریِ شتابزده به عنوان آفت تفکر شناخته شده است. از بدو پیدایش نظام‌های تعلیم و تربیت در عصر جدید به منظور پرورش تفکر رویکرد‌های مختلفی به این موضوع وجود داشته است که متأثر از پرسش از ماهیت خود تفکر و انتظاراتی که می­توان از تعلیم و تربیت با توجه به این برداشت‌های مختلف داشت است. عمدة رویکرد‌هایی که مطرح بوده‌اند توجه خود را به مهارت‌های تفکر که در زیرمجموعه قواعد منطقی گرد هم آمده‌اند معطوف کرده‌اند. در مقاله­ی حاضر ضمن تایید اهمیّت تعلیم قواعد منطقی برای درست اندیشیدن تلاش بر آن است با مولفه‌هایی از رویکرد پدیدارشناختی برخی از کاستی­های رویکردهای موجود را جبران نماید و زمینه را برای پرورش بردباری در داوری فراهم کند. این مولفه‌ها عبارتست از: حیث التفاتی و بینا‌ذهنیت که در پرتو آنها رویکرد پدیدارشناختی به پرورش  بردباری در تفکر (داوری) تبیین می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cultivation of Tolerance in judgment (thinking); a phenomenological perspective

نویسندگان [English]

  • Ramazan Barkhordari 1
  • Farzin Banki 2
چکیده [English]

Cultivation of the thinking faculty has always been a major concern and aim of formal educational systems. It seems that judgment is main factor in thinking activity. However, comprehensive judgments always are relative but by Prerequisite of Tolerance, thinkers can do more trust judgments. From the beginning of modern era of education, there have been a variety of approaches to this subject being impressed by the question of nature of thinking and the hopes that it could be fulfilled. Most of these approaches focus on thinking skills that are characterized by logical rules. Although these approaches are different, they have a common characteristic based on presuppositions about thinking, one of which is detachment of the thinker from the object or product of thinking. In this article the importance of teaching logical rules for true thinking (reasoning) is acknowledged, but it will be argued that by considering some components of phenomenological approaches, we can compensate some of the defects of existing approaches. The components include intentionality and inter-subjectivity in the light of which the phenomenological view on cultivation of thinking will be explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • critical thinking
  • Phenomenology
  • intentionality
  • inter-subjectivity
بهمنی، فرود و همکاران (1384). «مهارت‌های تفکر انتقادی دانشجویان علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مواجهه با متون علمی»، مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، پاییز و زمستان.
دارتیگ، آندره (1373). پدیدارشناسی چیست؟، ترجمة محمود نوالی، تهران: سمت.
رشیدیان، عبدالکریم (1384). هوسرل در متن آثارش، تهران: نشر نی.
ساکالوفسکی، رابرت (1384). درآمدی بر پدیدارشناسی، ترجمة محمدرضا قربانی، تهران: گام نو.
فیشر، رابرت (1385). آموزش تفکر به کودکان، ترجمة مسعود صفایی‌مقدم و افسانه نجاریان، اهواز: رسش.
لاکوست ، ژان (1376). فلسفه در قرن بیستم، ترجمة رضا داوری اردکانی، تهران: سمت.
ماتیوز. اریک (1388). درآمدی به اندیشه‌های مرلوپونتی، ترجمة رمضان برخورداری، تهران: گام نو.
مایرز، چیت (1386). آموزش تفکر انتقادی، ترجمة خدایار ابیلی، تهران: سمت.
مهری‌نژاد، سیدابوالقاسم (1386). «انطباق و هنجاریابی آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی کالیفرنیا»، تازه‌های علوم شناختی، س 9، ش 3.
نوسبام، مارتا (1374). ارسطو، ترجمة عزت‌الله فولادوند، تهران: طرح نو.
وینچ، کریستوفر (1386). استقلال، آموزش و تفکر انتقادی، ترجمة افشار امیری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
هوسرل، ادموند (1386). تأملات دکارتی، ترجمة عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
هوسرل، ادموند (1381). بحران علم اروپایی و پدیده‌شناسی استعلایی، ترجمة کامران ساسانی، مجموعه از مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم، ویراستة لارنس کهون، ویراستار فارسی عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
هوسرل، ادموند (1388). بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی، ترجمة غلام‌عباس جمالی، تهران: گام نو.
هوسرل، ادموند (1378). فلسفه و بحران غرب، ترجمة محمدرضا جوزی (مجموعة فلسفه و بحران غرب)، تهران: هرمس.
هولفیش، گوردون، فیلیپ اسمیت (1380). تفکرِ منطقی: روش تعلیم و تربیت، ترجمة علی شریعتمداری، تهران: سمت.
 
Bailin, S. (2002). “Critical Thinking and Science Education”, Science & Education, 11(4).
Bowell, Tracy. Kemp, Gary (2005). Critical Thinking: A Concise Guide, London: Routledge.
Cottrell, Stella (2005). Critical Thinking Skills Developing Effective Analysis and Argument, London, Palgrave Macmillan.
Facione, P. A. (1990). Critical Thinking: A Statement of Expert Consensus for Purposes of Educational Assessment and Instruction. Millbrae, CA: The California Academic Press.
Golding, Clinton (2009). “Epistemic Psition and Philosophy for Children”, Farhang (Quarterly Journal of Humanities and Cultural Studies), Vol. 22, No6 9, Spring.
Halpern, D. F. (1998). “Teaching Critical Thinking for Transfer across Domains: Dispositions, skills, structure training, and metacognitive monitoring”, American Psychologist, 53(4).
Hare, William (1999). Critical Thinking as an Aim of Education, from the aims of education, edited by Roger Maples, London & Newyork
Hughes, William (2000). Critical Thinking: An Introduction to the Basic Skills 3rd Ed. Broadview Press.
Juuso, Hannu (2007). Child, Philosophy and Mind; Discussing the International Source of Philosophy for Children. Oulu University Press
Lai, Emily R (2011). Critical Thinking: A Literature Review Research Report. Retrieved from:http://www.pearsonassessments.com/hai/images/tmrs/CriticalThinkingReviw final.pdf
Lewis, A., & Smith, D. (1993).”Defining Higher Order Thinking”, Theory into Practice, 32(3).
Lipman, Mathew (1991). Thinking in Education, Cambridge University Press.
Margaret Sharp, Anne (2009). “The Childe as Critic, Anne”, Farhang (Quarterly Journal of Humanities and Cultural Studies), Vol. 22, No6 9, Spring.
Margaret Sharp, Anne (2009). “The Other Side of Reason: the World of Emotions”, Farhang (Quarterly Journal of Humanities and Cultural Studies), Vol. 22, No6 9, Spring.
McPeck, John E. (1981). Critical Thinking and Education, Oxford: Martin Robertson.
Moon, Jennifer (2008). Critical Thinking: An Exploration of Theory and Practice, London: Routledge.
Moran, Dermot (2000). Introduction to Phenomenology, London. First published by Routledge.
Noddings, Nel (1998). Philosophy of Education, United States of America, Westview Press.
Peters, Michael (2008). Kinds of Thinking, Styles of Reasoning (from Critical Thinking and Learning) edited by Mark Mason. Singapore, Blackwell Publishing.
Philosophy and Education Edited by Paul H. Hirst and Patricia White, London, London and New York.
Philosophy of education; Major Themes in the Analytic Tradition, Volume I.
Russell, Matheson. (2006). Husserl (A Guide for the Perplexed), London: continuum.
Sieggel, Harvey (1985). “A Critique of McPeck and a Sketch of an Alternative View”, American Philosophical Association Newsletter on Teaching Philosophy.
Smith, David Woodruff (2007). Husserl, London & Newyork, Routledge.
Starkey, Lauren (2004). Critical Thinking Skills Success, New York, Learning Express.
Van Gelder, T. (2005). “Teaching Critical Thinking: Some Lessons from Cognitive Science”, College Teaching, 53(1).
White, John (2002). Child’s Mind, London. London & New York.
William, Hughes (2000). Critical Thinking: An Introduction to the Basic Skills, 3rd Ed, Broadview Press.
Winch, Christopher (1998). The Philosophy of Human Learning, London & New York: Routledge.