رابطه کارکردهای اجرایی مغز با هوش و خلاقیت در مربیان پیش دبستانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی روانشناسی بالینی، بیمارستان روانپزشکی روزبه، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی کاشان، کاشان، ایران

3 کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد کاشان، روان شناسی، کاشان، ایران.

4 استادیار، عضو هیأت علمی گروه روان شناسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین کارکردهای اجرایی مغز با هوش و خلاقیت مربیان پیش دبستانی و به روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر مربیان مراکز پیش دبستانی آموزش و پرورش و بهزیستی شهرستان آران و بیدگل بوده که از این تعداد 97 نفر براساس جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش عبارتند از: آزمون نرم افزاری ویسکانسین و نرم افزار استروپ (1935) برای سنجش کارکردهای اجرایی، آزمون هوش ماتریس­های پیشرونده ریون (1956) و آزمون خلاقیت تورنس تصویری فرم ب (1974). تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط روش‌های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون با نرم­افزار SPSS22 انجام شد. طبق نتایج بین مولفه­های توجه، بازداری و انعطاف پذیری کارکرد اجرایی و هوش رابطۀ آماری معناداری دارند (0.05P<). همچنین نتایج حکایت از آن دارد که  متغیرهای کارکرد اجرایی با مولفه­های انعطاف­پذیری، سیالی و ابتکار خلاقیت رابطه معناداری دارند (0.05P<). بنابراین بین مولفه­های کارکرد اجرایی با  هوشبهر و خلاقیت در مربیان پیش دبستانی همبستگی معنادار وجود دارد. نتایج مطالعه حاضر از نقش کارکرداجرایی در هوش و خلاقیت حمایت می­کنند و به درک بیشتر ما در رابطه کارکردی بین هوش و خلاقیت کمک می­نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Brain’s Executive Functions and Intelligence and Creativity in Pre-School Teachers

نویسندگان [English]

  • Shima Tamannaeifar 1
  • Narjes tTahanBidgoli 2
  • Azam Khodadady 3
  • Farhad Mohammadi Masiri 4
1 PhD in Clinical Psychology, Roozbeh Psychiatric Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 MA in Psychology, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
3 MA in Psychology, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
چکیده [English]

The aim of the present study was to investigate the relationship between brain’s executive functions and intelligence and creativity in pre-school teachers using a descriptive-correlational method. The statistical population included all teachers of pre-schools and welfare centers in Aran and Bidgol city, from which 97 persons were randomly selected. The research instruments included: the Wisconsin Test (WCST) and Stroop software to measure executive functions, the Raven’s Progressive Matrices Intelligence Test, and Torrance’s Test of Creativity (B-Form). Pearson’s correlation and regression methods were used to analyze data. According to the results, there were significant relationships between the components of attention, inhibition and flexibility of executive function and intelligence (p < 0.05). The results also showed that variables of executive function have a significant relationship with the components of flexibility, fluidity and initiative of creativity (p < 0.05). Therefore, there is a significant correlation between the components of executive function and intelligence and creativity in pre-school teachers. The results of the present study support the role of executive function in intellignce and creativity and help us to understand more about the functional relationship between intellignce and creativity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Executive Functions
  • Flexibility
  • Creativity
  • Intelligence
احراری، غفور؛ بدری گرگری، رحیم؛ عبداللهی، سروه؛ پرکار، پروانه؛ یوسفی، هیوا. (1397). پیش بینی خلاقیت دانش آموزان بر مبنای عملکردهای اجرایی مغز. مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال پنجم، شماره 3، صص 80- 66.
بدری بگه جان، سحر و محمدی فیض آبادی، عاطفه (1399). اثربخشی توان بخشی شناختی رایانه محور بر کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، سال یازدهم، شماره1، ص 41-52.
بیرنگ، نسرین و علوندی وفا، مرضیه (1399). اثربخشی بازی درمانی خلاقیت محور بر عزت نفس، خلاقیت و کمرویی دانش آموزان کمروی مقطع ابتدایی. سال 13، شماره52، ص 137-159.
پیرخائفی، علیرضا. (1391). بررسی رابطه هوش و خلاقیت در بین دانش آموزان دبیرستانی مقطع دوم نظری دبیرستان های شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی علامه طباطبایی تهران.
خدادادی، مجتبی؛ مشهدی، علی؛ امانی، حسین. (1393). نرم افزار استروپ ساده. تهران: موسسه تحقیقات علوم رفتاری– شناختی سینا.
رحمانی، جهانبخش. (1386). پایایی، روایی و هنجاریابی آزمون ماتریس های پیشرونده ریون پیشرفته در دانشجویان دانشگاه آزاد واحد خوراسگان، مجله دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، شماره 34. صفحه 74-61.
شفیعی، صابر و شریف زاده، میلاد (1399). نقش مدرسه در بارور کردن خلاقیت دانش آموزان. پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، سال دوم، شماره 13، ص68-80.
عبدالمحمدی، کریم؛ عاشوری، احمد؛ غدیری صورمان آبادی، فرهاد و محمدزاده، علی (1399). پیش بینی اختلال در کارکردهای اجرایی براساس نقص در رشد حرکتی و زبانی. مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران. دوره26، شماره2، ص188-198.
غدیری صورمان آبادی، فرهاد و سلیمانی، اسماعیل (1400). طراحی برنامه ی آموزش کارکردهای اجرایی و بررسی میزان اثربخشی آن بر ارتقای همدلی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا. فصلنامه پژوهش های کاربردی روان شناختی، شماره یک، دوره 12، ص 227-245.
غدیری، فرهاد و سلیمانی، اسماعیل (1400). طراحی برنامه ی آموزش کارکردهای اجرایی و بررسی میزان اثربخشی آن بر ارتقای همدلی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا. پژوهش های کاربردی روانشناختی، دوره12، شماره1، ص227-245.
غریبی، حسن؛ اصلانی، جلیل؛ عبدالملکی، مهزاد. (1397). اثربخشی آموزش درس علوم مبتنی بر نظریه هوش های چندگانه بر خلاقیت دانش آموزان دختر پنجم ابتدایی. پژوهش در برنامه­ریزی درسی، سال پانزدهم، دوره دوم، شماره 29، صص 74- 61.
فخرآوری، کتایون؛ عبدالهی، محمدحسین و شاهقلیان، مهناز. (1396)، رابطه کارکردهای اجرایی (بازداری، بروزرسانی، و تغییرپذیری) و خلق مثبت و منفی با میزان خلاقیت دانشجویان. فصلنامه علوم تربیتی: ابتکار و خلاقیت، شماره 4.
فرجی، رضا؛ اورکی، محمد؛ زارع، حسین و نجاتی، وحید (1399). بررسی اثربخشی توان بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی در افراد مبتلا به آسیب های ناشی از جنگ و استرس پس از سانحه. شفای خاتم، دوره هشتم، شماره چهارم، ص 21-28.
فلاح نژاد، مصطفی (1400). بررسی عوامل مؤثر و موانع موجود در پرورش خلاقیت دانش آموزان با رویکرد مانع زدایی. دومین کنفرانس علوم تربیتی، روان شناسی و علوم انسانی.
گنجی، حمزه. (1394). روانشناسی و سنجش هوش. تهران: ساوالان.
Benedek, M., Jauk, E., Sommer, M., Arendasy, M. & Neubauer, A. C. (2014). Intelligence, creativity, and cognitive control: The common and differential involvement of executive functions in intelligence and creativity, Intelligence 46 , 73–83.
Diamond, A. (2013). Executive Functions, Annu Rev Psychol. 64: 135–168. doi: 10.1146/annurev -psych- 113011-143750.
Jensen, E. (2012). Teaching with the brain in mind, Translated by Laili Mohammad Hassan & Sepideh Razavi, 3rd printing, Tehran: School Press [In Persian].
Miyake, A., Friedman, N. P., Emerson, M. J., Witzki, A. H., Howerter, A., Wager, T. D. (2012). The unity and diversity of executive functions and their contributions        to complex ‘‘frontal lobe’’ tasks: A latent variable analysis. Cognitive Psychology, 41, 49–100
Silvia, P. J. (2015). Intelligence and creativity are pretty similar after all. Educational Psychology Review, 27, 599–606. https://doi.org/10.1007/s10648-015-9299-1.
Torrance, E.P. (1990). Eight Partial replication of the Getzels and Jackson Study, Minneapolis University of Minnesota.
Torrance, E.P. (2006). Fostering Academic in gifted students. Eeic ECDigest. U.S.A Witting. A. F & Williams, G. (1384) Psychology. New york: McGraw-Hill.