اثربخشی قصه خوانی دیالکتیکی بر بهبود خلاقیت دانش آموزان ابتدایی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم انسانی و تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران

3 استادگروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز ، تبریز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی قصه خوانی دیالکتیکی بر بهبود خلاقیت دانش آموزان ابتدایی انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر ارومیه در سال 1398 بود. نمونه آماری شامل 60 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش طی 8 جلسه 45 دقیقه ای در ساعت مربوط به درس انشاء برنامه قصه خوانی دیالکتیک را دریافت کردند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه خلاقیت عابدی جمع شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در برنامه SPSS نسخه 26 انجام شد. با توجه به داده ها قصه خوانی دیالکتیک منجر به تفاوت معنی‌دار بین گروه‌ها در خلاقیت (001/0=, p34/22=F) و ابعاد آن شامل سیالی (001/0=, p68/88=F) و انعطاف پذیری (01/0=, p19/7=F) شده است، با این حال بر مولفه های ابتکار و بسط خلاقیت اثربخش نبود (05/0p>). با توجه به یافته ها برنامه قصه خوانی دیالکتیک می تواند در مدارس برای پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Dialectical Storytelling Intervention on Improving the Creativity of Primary School Students

نویسندگان [English]

  • Fatemeh pouramirrazdari 1
  • Rahim Badri 2
  • Shahram Vahedi 3
1 PhD Student of Educational Psychology, Faculty of Humanities and Educational Sciences, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran.
2 Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3 Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to determine the effectiveness of dialectical storytelling intervention on improving the creativity of primary school students. The research method was quasi-experimental, with a pre-test-post-test design and a control group. The statistical population included all female primary school students in Urmia in 2019. The statistical sample consisted of 60 people selected through convenience sampling method and randomly assigned to two experimental (30 people) and control (30 people) groups. The subjects in the experimental group received eight 45-minute sessions of dialectical storytelling program in their composition writing classes. Research data were collected using Abedi’s Creativity Questionnaire. Data analysis was performed using multivariate covariance analysis in SPSS program version 26. According to the data, dialectical storytelling intervention led to a significant difference between the groups in terms of creativity (F = 22.34, p = 0.001) and its dimensions including fluidity (F = 88.68, p = 0.001) and flexibility (F = 7.19, p = 0.01). However, it was not effective on the components of initiative and creativity expansion (p = 0.05). According to the findings, the dialectical storytelling program can be used in schools to develop the creativity of primary school students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creativity
  • Dialectical Storytelling Intervention
  • Students
اثنی عشر، ندا.، فولاد چنگ، محبوبه و دریاپور، الهه (1396). اثربخشی آموزش خلاقیت با استفاده از لگو بر اعتماد به نفس و توانایی حل مسئله کودکان. پژوهش های علوم شناختی و رفتاری، 7 (2)، 38-23.
افتخاری، حجت.، بنی اسدی، طاهره.، افتخاری، جابر و بخشی زاده، غلامرضا. (1397). تأثیر قصه گویی بر میزان رشد خلاقیت، نوآوری و هویت کودکان در دوره پیش دبستان. آموزش پژوهی، 4(14)، 66-51.
پورامیررزداری، فاطمه.، بدری گرگری، رحیم و واحدی، شهرام (1400). اثربخشی قصه گویی دیالکتیکی بر مهارت های پرسشگری دانش آموزان ابتدایی. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 16 (62)، 191-178.
دلاور، علی (1399). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
دوست محمدی، حامد.، مروی زاده، معصومه.، دادفر، رامش.، آیین، طاهره. (1395). اثر بخشی قصه گویی خلاق بر توانایی حل مسئله و خلاقیت کودکان پیش دبستانی. فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی، 12 (49)، 114-99.
رادبخش، ناهید.، محمدی فر، محمدعلی و کیان ارثی، فرحناز (1391). اثربخشی بازی و قصه گویی بر افزایش خلاقیت کودکان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2 (4)، 19-1.
سلطانی، مریم.، آرین، خدیجه.، انگجی، لیلی. (1392). اثربخشی روش قصه گویی به صورت گروهی در افزایش عزت نفس کودکان دختر پایه دوم ابتدایی. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 9 (29)، 110-97.
شوشتری، مژگان.، ملک پور، مختار.، عابدی، احمد و قمرانی، امیر (1395). اثربخشی برنامه سه تایی غنی سازی رنزولی بر خلاقیت کودکان تیزهوش دبستانی. روانشناسی افراد استثنایی، 6 (22)، 116-92.
شهبازی، ساناز.، کرامتی، هادی.، هاشمی، هادی و کاوه، منیژه (1399). اثربخشی داستان‌گویی بر خلاقیت کلامی و آگاهی واج شناختی دانش‌آموزان نارساخوان. ناتوانی های یادگیری، 9(2)، 57-36.‎
عربی زنجانی، سارا سادات.، زاده محمدی، علی و سیدموسوی، پریساسادات (1399). اثربخشی قصه گ.یی والد-کودک با و بدون ایفای نقش بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی. مجله روانشناسان تحولی، 17 (66)، 191-181.
کریمی، ناهید.، مهرافزون، داریوش و جعفری، علیرضا. (1396). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی به روش قصه گویی بر مولفه های خلاقیت دانش آموزان ابتدایی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(2)، 166-149.
لنگرودی، کاظم و رجایی، افسانه (۱۳۹۵). تأثیر برنامه درسی قصه گویی و نمایش خلاق بر خلاقیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی در دروس انشاء و هنر. فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، ۲ (۲۴)، ۱۲۹ -۱۱۸.
منجزی، عزت اله.، هارون رشیدی، همایون.، کاظمیان مقدم، کبری (1400). رابطه الگوهای ارتباطی خانواده با نگرش به خلاقیت: میانجیگری سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان. مجله تفکر و کودک، 12 (2)، 320-301.
نادر، محمد (۱۳۸۹). رابطه بین پنج عامل شخصیتی و خلاقیت بین دانش آموزان مدارس استعداد درخشان، شیراز: دانشگاه شیراز.
یعقوبی، ابوالقاسم و جهان، فائزه (1394). مقایسه اثربخشی آموزش تریز و بارش فکری بر خلاقیت دانش آموزان. اندیشه های نوین تربیتی، 11 (1)، 122-104.
 
Agosto, D. (2016). Why storytelling matters. Children and Libraries, 14(2), 21–26.
Akyeampong, A. S. (2018). Promoting Creativity and Critical Thinking Through Digital Storytelling: Perceptions of Undergraduate Students. In B. Hokanson, G. Clinton, & K. Kaminski (Eds.), Educational Technology and Narrative: Story and Instructional Design (pp. 271-282). Cham: Springer International Publishing.
Allina, B. (2018). The development of STEAM educational policy to promote student creativity and social empowerment. Arts Education Policy Review, 119(2), 77-87.
Amabile, T. M., & Pratt, M. G. (2016). The dynamic componential model of creativity and innovation in organizations: Making progress, making meaning. Research in organizational behavior, 36, 157-183.
Aran Filippetti, V., & Krumm, G. (2020). A hierarchical model of cognitive flexibility in children: Extending the relationship between flexibility, creativity and academic achievement. Child Neuropsychology, 26 (6), 770-800. doi:10.1080/09297049.2019.1711034
Bano, N., de Beer, J., Omer, T., & Rawas, H. (2020). Theme-based storytelling in teaching pharmacology to postgraduate nursing students. Cogent Education, 7(1), 1770922. doi:10.1080/2331186X.2020.1770922
Beghetto, R. A. , & Kaufman, J. C. (2007). Toward a broader conception of creativity: A case for mini-c creativity. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 1, 73–79.
Bi, H., Mi, S., Lu, S., & Hu, X. (2020). Meta-analysis of interventions and their effectiveness in students’ scientific creativity. Thinking Skills and Creativity, 38, 100750.
Brown, S. A., Chu, S. L., & Loustau, T. (2019). Embodying Cognitive Processes in Storytelling Interfaces for Children. Paper presented at the Interactive Storytelling, Cham.
Bunning, K., Gooch, L., Johnson, M.) 2017). Developing the personal narratives of children with complex communication needs associated with intellectual disabilities: What is the potential of Storysharing? J Appl Res Intellect Disabil, 30(4), 743-756.
Caiman, C., & Lundegård, I. (2018). Young children’s imagination in science education and education for sustainability. Cultural Studies of Science Education, 13(3), 687-705. doi:10.1007/s11422-017-9811-7
Catala, A., Theune, M., Gijlers, H., & Heylen, D. (2017). Storytelling as a Creative Activity in the Classroom. In Proceedings of the 2017 ACM SIGCHI Conference on Creativity and Cognition, 237-242.
Costa, P. (2008). Creativity, innovation and territorial agglomeration in cultural activities: the roots of the creative city. Creative cities, cultural clusters and local economic development, 183-210.
Darling-Hammond, L., Flook, L., Cook-Harvey, C., Barron, B., & Osher, D. (2020). Implications for educational practice of the science of learning and development. Applied Developmental Science, 24(2), 97-140.
Du, Y., Xie, L., Zhong, J. A., Zou, H., Law, R., & Yan, X. (2019). Creativity fostering teacher behavior on student creative achievement: Mediation of intrinsic motivation and moderation of openness to experience. School Psychology International, 40(5), 525–542. https://doi.org/10.1177/0143034319868271
Fischer, C., Malycha, C. P., & Schafmann, E. (2019). The Influence of Intrinsic Motivation and Synergistic Extrinsic Motivators on Creativity and Innovation. Frontiers in Psychology, 10(137). doi:10.3389/fpsyg.2019.00137
Fischer, S., Oget, D., & Cavallucci, D. (2016). The evaluation of creativity from the perspective of subject matter and training in higher education: Issues, constraints and limitations. Thinking Skills and Creativity, 19, 123–135.
Glaveanu, V. P., Hanchett Hanson, M., Baer, J., Barbot, B., Clapp, E. P., Corazza, G. E., ... & Sternberg, R. J. (2020). Advancing creativity theory and research: A socio‐cultural manifesto. The Journal of Creative Behavior54(3), 741-745.
Helfand M., Kaufman J.C., Beghetto R.A. (2016) The Four-C Model of Creativity: Culture and Context. In: Glăveanu V. (eds) The Palgrave Handbook of Creativity and Culture Research. Palgrave Studies in Creativity and Culture. Palgrave Macmillan, London.
Holmes, R. M., Gardner, B., Kohm, K., Bant, C., Ciminello, A., Moedt, K., & Romeo, L. (2019). The relationship between young children’s language abilities, creativity, play, and storytelling. Early Child Development and Care, 189(2), 244-254. doi:10.1080/03004430.2017.1314274
Holstein, J., Starkey, K., & Wright, M. (2018). Strategy and narrative in higher education. Strategic Organization, 16(1), 61–91.
Huang, N. T., Chang, Y. S., & Chou, C. H. (2020). Effects of creative thinking, psychomotor skills, and creative self-efficacy on engineering design creativity. Thinking Skills and Creativity, 37, 100695.
Hwang, L.-A., Vaithilingam, S., Nair, M., & Ng, J. W. J. (2021). Nurturing academic enthusiasm and creativity among children from vulnerable communities: the role of computers. Behaviour and Information Technology. doi:10.1080/0144929X.2021.1938227
Kaufman, J. C., & Beghetto, R. A. (2009). Beyond big and little: The four c model of creativity. Review of general psychology13(1), 1-12.
Kaufman, J. C., & Sternberg, R. J. (2007). Creativity. Change: The Magazine of Higher Learning39(4), 55-60.
Kaufman, J. C., Kaufman, S. B., Beghetto, R. A., Burgess, S. A., & Persson, R. S. (2009). Creative giftedness: Beginnings, developments, and future promises. In L. V. Shavinina (Ed.), International handbook on giftedness (pp. 585–598). New York, NY: Springer.
Kupers, E., Lehmann-Wermser, A., McPherson, G., & van Geert, P. (2019). Children’s Creativity: A Theoretical Framework and Systematic Review. Review of Educational Research89(1), 93–124.
Malita, L., & Martin, C. (2010). Digital storytelling as web passport to success in the 21st century. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3060-3064.
McClure, E.L., Fullerton, S.K. (2017). Instructional interactions: Supporting students’ reading development through interactive read-alouds of informational texts. The Reading Teacher, 71, 51–59.
Mourgues, C., Tan, M., Hein, S., Elliott, J. G., & Grigorenko, E. L. (2016). Using creativity to predict future academic performance: An application of Aurora's five subtests for creativity. Learning and Individual Differences, 51, 378-386.
Mulyadi, S., Basuki, A. M. H., & Rahardjo, W. (2016). Student's Tutorial System Perception, Academic Self-Efficacy, and Creativity Effects on Self-Regulated Learning. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 217, 598-602.
Murai, Y., Ikejiri, R., Yamauchi, Y., Tanaka, A., & Nakano, S. (2021). Design strategies to integrate creative learning in elementary school curricula through computer programming activities. Interactive Learning Environments, 1-15.
Özveren, H., Gülnar, E., & Çalışkan, N. (2020). Effect of Storytelling Technique on the Attitudes of Nursing Students Toward Death. OMEGA - Journal of Death and Dying. https://doi.org/10.1177/0030222820921026
Papadakis, S., Kalogiannakis, M., & Zaranis, N. (2016). Developing fundamental programming concepts and computational thinking with ScratchJr in preschool education: A case study. International Journal of Mobile Learning and Organisation, 10(3), 187–202.
Rahimi, S., & Shute, V. J. (2021). First inspire, then instruct to improve students’ creativity. Computers & Education, 174, 104312.
Rajabi, S., Khosravi, A. R., & Khodabakhshi, M. (2018). Investigating the effect of creative storytelling on enhanced creativity of preschool students in Iran. Journal of Poetry Therapy, 31(4), 244-255. doi:10.1080/08893675.2018.1504706
Runco, M. A. (2014) Creativity: Theories and themes: Research, development, and practice, San Diego, CA: Elsevier.
Runco, M. A., & Acar, S. (2012). Divergent thinking as an indicator of creative potential. Creativity research journal24(1), 66-75.
Schmoelz, A. (2018). Enabling co-creativity through digital storytelling in education. Thinking Skills and Creativity, 28, 1-13.
Shute, V., & Wang, L. (2016). Assessing and supporting hard-to-measure constructs in video games. The Wiley Handbook of Cognition and Assessment: Frameworks, Methodologies, and Applications, 535-562.
Silvia, P. J., Cotter, K. N., & Christensen, A. P. (2017). Chapter 15 - The Creative Self in Context: Experience Sampling and the Ecology of Everyday Creativity. In M. Karwowski & J. C. Kaufman (Eds.), The Creative Self (pp. 275-288). San Diego: Academic Press.
Sims, D. I. (2008). Management learning as a critical process: The practice of storying. In The foundations of management knowledge (pp. 166-180). Routledge.
Smyrnaiou, Z., Georgakopoulou, E., & Sotiriou, S. (2020). Promoting a mixed-design model of scientific creativity through digital storytelling—the CCQ model for creativity. International Journal of STEM Education, 7(1), 25. doi:10.1186/s40594-020-00223-6
Stevenson, C., Baas, M., & van der Maas, H. (2021). A Minimal Theory of Creative Ability. Journal of Intelligence, 9(1). doi:10.3390/jintelligence9010009
Sudjarwo, R., Wahyudin, A., & Sudarma, K. (2019). The Role of Self-Efficacy in Mediating the Effect of Entrepreneurial’s Knowledge, Personality and Family Circles Against the Enterprise’s Interest. Journal of Economic Education, 8(1), 67–74.
Sun, M., Wang, M., & Wegerif, R. (2020). Effects of divergent thinking training on students’ scientific creativity: The impact of individual creative potential and domain knowledge. Thinking Skills and Creativity, 37, 100682.
Vaahtoranta, E., Suggate, S., Jachmann, C., Lenhart, J., & Lenhard, W. (2018). Can explaining less be more? Enhancing vocabulary through explicit versus elaborative storytelling. First Language, 38(2), 198-217.
Vygotsky, L. S. (2004). Imagination and creativity in childhood. Journal of Russian and East European Psychology, 29, 73–88.
Wang, B., & Greenwood, K. M. (2013). Chinese students’ perceptions of their creativity and their perceptions of Western students’ creativity. Educational Psychology, 33(5), 628-643.
Webb, M. E., Little, D. R., Cropper, S. J., & Roze, K. (2017). The contributions of convergent thinking, divergent thinking, and schizotypy to solving insight and non-insight problems. Thinking & Reasoning, 23(3), 235-258.
Wolska-Długosz, M. (2015). Stimulating the development of creativity and passion in children and teenagers in family and school environment–inhibitors and opportunities to overcome them. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 2905-2911.
Xiong, L., Teng, C.-L., Li, Y.-Q., Lee, Y.-Z., Zhu, B.-W., & Liu, K. (2019). A Qualitative-Quantitative Evaluation Model for Systematical Improving the Creativity of Students’ Design Scheme. Sustainability, 11(10). doi:10.3390/su11102792
Yang, Y.-T. C., & Wu, W.-C. I. (2012). Digital storytelling for enhancing student academic achievement, critical thinking, and learning motivation: A year-long experimental study. Computers & Education, 59(2), 339-352.
Zhao, Y. X. (2012). Storytelling in higher education. Logistics Engineering Management China, 34(2), 143–144.
Zhou, C. (2021). The effectiveness of 5E model to improve the scientific creativity of teachers in rural areas. Thinking Skills and Creativity, 41, 100900.