تحلیل مجموعه داستان «قصّه‌های مجید» هوشنگ مرادی کرمانی براساس برنامۀ آموزشی فبک

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

فبک برنامه­ای آموزشی است که متیو لیپمن (Matthew Lipman) در نیمۀ دوم قرن بیستم آن را پایه­گذاری کرد. هدف از برنامۀ آموزشی فبک پرورش قدرت تفکر و استدلال در کودکان است. بهترین روش و عنصر برای آموزش تفکر در این برنامۀ آموزشی، استفاده از داستان است. داستان با فضاسازی­های متعدد و متفاوتی که فراهم می­کند به کودک این امکان را می­دهد که از طریق هم­ذات­پنداری و قرینه­سازی فعالانه، با قهرمانان داستان همراه شود و خود را به­جای آن­ها بگذارد و درگیر چالش­ها شود. این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و با مطالعۀ کتابخانه­ای انجام شده است، غنای فلسفی، ادبی و روان­شناختی داستان­های «عاشق کتاب»، «ناف بچه» و «ماهی» از مجموعه داستان­ «قصّه­های مجید» هوشنگ مرادی کرمانی براساس برنامۀ آموزشی فبک بررسی شده است. نتایج به­دست­آمده حاکی از آن است که هر سه داستان غنای بالایی را در هر سه شاخص دارند، اگرچه ضعف­هایی در آن­ها دیده می­شود که با اصلاح و بازنویسی آن، ظرفیت و توانشِ استفاده از این داستان­ها در برنامۀ آموزشی فبک وجود خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Story Collection "Majid’s Tales" by Houshang Moradi Kermani Based on the P4C Educational Program

نویسندگان [English]

  • yaser Safari sechghaei 1
  • Abdolreza Naderifar 2
  • Amirabbas Azizifar 3
1 وکیل آقا باغ توکلی کوچه شهید عبادالله احمدی پلاک 43 پلاک 43
2 Assistant professor of Persian language and literature. Razi University. Faculty of Humanities. Persian language and literature Dep..Kermanshah. Iran
3 Associate professor of Persian language and literature. Razi University. Faculty of Humanities. Persian language and literature Dep,Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

 
 
The Philosophy for Children (P4C) is an educational program developed by Matthew Lipman in the second half of the 20th century. It is aimed at developing the power of thinking and reasoning in children. The best method and element for teaching thinking in this educational program is the use of stories. With the various atmospheres it provides, a story allows the child to associate with its heroes and put himself in their place through identification and active comparison and get involved in challenges. Using a descriptive-analytical desk-based method, this study discusses the philosophical, literary and psychological richness of the stories "The Book Lover", "Baby’s Navel" and "Fish" from the collection of stories "Majid’s Tales" by Houshang Moradi Kermani based on the P4C educational program. Results show that all three studied stories are rich in terms of philosophical themes, although they do have some weaknesses which need to be modified and rewritten in order to be used in the P4C educational program.
Keywords: Story collection, The Tales of Majid, Houshang Moradi Kermani, P4C educational program, Matthew Lipman.
 
 
 
Introduction
The Fabak educational program is a curriculum related to the pre-university period, which was founded by the American Matthew Lippman in the second half of the 20th century, and its first goal is to improve the state of thinking in schools and introduce the element of thought into the educational system. The next step is to bring reasonable and sensitive citizens to the environment. The best method and element for teaching thinking in this educational program is the use of stories. The story, with the many and different atmospheres it provides, allows the child to associate with the heroes of the story and put himself in their place through identification and active comparison. and get involved in challenges.
Materials and methods
This research was done with a descriptive-analytical method and with a library study, and the philosophical, literary and psychological richness of the stories "Book Lover", "Naf Bacheh" and "Fish" from the collection of stories "Qassehai" Majid" by Hoshang Moradi Kermani has been reviewed based on the Fabak educational program.
 
Discuss
All the three studied stories have good richness in terms of philosophical themes, and in terms of lack of suggestion, all three stories have indirect suggestions and are favorable in this respect. In terms of challengingness and questioning, there are many challenges and questions in the studied stories that involve the child's mind, which can be like a springboard that leads the child and adolescent audience to the issues and Put real life problems. In terms of dialogue, the story of "Ashq Kitab" revolves around one issue, and that is the issue of taking a book, which can fit into the circle of philosophical exploration; But in the story of Naf Bacha, there are not many dialogues that are challenging for the audience, only at the end of the story there is a dialogue that is challenging and can be used for philosophical exploration in the classroom. . In the story of "Fish", there are two-way and mutual conversations between the people of the story, which makes the story similar to the atmosphere of a philosophical exploration circle; But these conversations need to be modified and rewritten in order to be in the direction of the goals of the Fabak program. In terms of characterization, it should be said that the characterization in all three stories around the main character of the story has been done in a good way and the main character is a curious, questioning, brave, bold and experimental character who has a dynamic personality. which is the same age and age of the target audience as a teenager and the reader can easily identify with it, and the prejudice about two of the characters in the story "Ashq Kitab" is a weakness that in terms of the educational program of Fabak on the character This story is included and should be rewritten. In terms of plot, it should be said that the story of "Ashq Kitab" has a plot based on cause and effect relationship, and at the end of the story, there is no unraveling, which is suitable for Fabak program. The plot of the story "Navel of the Child" is also based on cause and effect relationships, and there are suspenses in different parts of it that make the story interesting, and the unraveling at the end of the story is ambiguous, which can be suitable for Fabak program. be placed Pirang in the story of "fish" is suggestive; In the sense that the story unravels and the reader reaches a point of peace at the end and it must be rewritten in the Fabak program. Regarding the believability of the stories, it should be said that all of them are believable in general; Although some defects can be seen in them; But they are not such as to question the believability of the whole story. From a psychological point of view, the stories also have a fluent and modern language; Although there are terms, allusions and proverbs in them that should be rewritten. The concepts used in the stories are suitable for the understanding of age group "D". The topics used in the stories are topics that are relevant to the daily life of children and teenagers. There are violent scenes in the story of Naf Bacha, which are not suitable for children and teenagers, and for this reason, they should be corrected and rewritten. Also, there are words in this story that are bad for children and they should be corrected. In the "fish" story, it is better to replace the fish with another food; Because most children have the experience of eating fish.
 
conclusion
In general, it should be said that the reviewed stories have a good philosophical, literary and psychological richness and have the ability to be placed in the philosophical exploration circle of the Fabak program; Although it must be said that there are weaknesses in them that can be used in the Fabak program after modification and rewriting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Story collection
  • The Tales of Majid
  • Houshang Moradi Kermani
  • P4C educational program
  • Matthew Lipman
اسپلیتر، لورنس . جی و شارپ، آن مارگارت (1396). چگونه بهتر اندیشیدن را آموزش دهیم، ترجمه: ناهید حجازی، چ اول، تهران: پژواک­ فرزان.
اسکندری­شرفی، فرشاد و بازوند، علی (1400). «کتاب­شناسی آثار هوشنگ مرادی کرمانی»، قند پارسی، س4، ش1 (پیاپی10)، صص 38 – 57.
ایرانی، ناصر (1380). هنر رمان، چ اول، تهران: آبانگاه.
بوربور، مجید (1384؛ 1385). «مامایی فکر در حلقۀ کندوکاو، گفت­وگو با سعید ناجی»، کتاب ماه کودک و نوجوان، ش7 (پیاپی103)، صص16 – 29.
داد، سیما (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی؛ واژه نامه مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی و اروپایی به شیوه تطبیقی و توضیحی، چ سوم، تهران: مروارید.
رشتچی، مژگان (1389). «ادبیات داستانی کودکان و نقش آن در رشد تفکّر»، تفکر و کودک، س1، ش2، صص23 – 37.
شارپ، آن مارگارت (1389). داستان­های فلسفی و کتاب­های p4c در کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، ترجمۀ سعید ناجی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 
شمیسا، سیروس (1380). انواع ادبی، چ هشتم، تهران: فردوس.
صادقی­هاشم­آبادی، محمد و علوی، سیّدمحمدکاظم (1393). «فلسفه برای کودکان»، اسلام و پژوهش­های تربیتی، س6، ش2 (پیاپی 12)، صص 59 – 78.
صفایی­مقدم، مسعود (1377). «برنامه آموزش فلسفه به کودکان»، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، س8، ش 26 و 27، صص 161 – 184.
فخرایی، الهام (1389). «فلسفه برای کودکان؛ گامی به­سوی پیوند فلسفه با جامعه»، تفکر و کودک، س 1، ش 1، صص 69 – 81.
فیشر، رابرت (1392). داستان­هایی برای فکرکردن، ترجمه: سیّد جلیل شاهری لنگرودی، چ چهارم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
قزل ایاغ، ثریا (1384). ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن (مواد خدمات کتابخانه­ای برای کودکان و نوجوانان)، چ دوم، تهران: سمت.
کم، فیلیپ (1400). با هم فکرکردن: کندوکاوهای فلسفی برای کلاس درس، ترجمه: مژگان رشتچی، فرزانه شهرتاش، چ سوم، تهران: شهرتاش.
لیپمن، متیو (1388)، «طرح و تمرین­های بحث فلسفی»، ترجمه: نسیم ماحوزی، فصلنامۀ فرهنگ، س 22، (پیاپی 69)، صص 276-239
مجید حبیبی عراقی، لیلا (1394). داستانی برای کندوکاو، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
محمدی فشارکی، محسن و خدادادی، فضل­الله (1391). «از تاریخ تا داستان؛ تحلیل عناصر مشترک بین تاریخ و داستان»، پژوهش­های تاریخی، س4، ش3 (پیاپی15). صص 71 – 86.
مرادی کرمانی، هوشنگ (1399). قصّه­های مجید، چ سی و پنجم، تهران: معین.
مرعشی، سیّدمنصور و قائدی، یحیی (1394). مبانی و کارکردهای حلقۀ کندوکاو، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مقدادی، بهرام (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر)، چ اول، تهران: فکر روز.
میرصادقی، جمال، (1388). عناصر داستان، چ ششم، تهران: سخن.
ناجی، سعید (1383 و 1384). «مفهوم فلسفه در برنامه فلسفه برای کودکان»، علم و دین، ش 25 – 28، صص 37 – 67.
ناجی، سعید (1393). کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، ج1، چ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ناجی، سعید (1394). داستان­هایی برای کندوکاو فلسفی، ج2، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ناجی، سعید (1395). معیار فبک برای داستان، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
یوسفی، عاطفه (1393). «اهمیّت و نقش داستان در برنامه فلسفه برای کودکان»، فلسفه و کودک، س2، ش3 (پیاپی7)، صص 63 – 82.
یوسفی، عاطفه (1395). «اصول بازنویسی داستان­های متون کهن فارسی به­منظور استفاده در برنامۀ فبک»، فلسفه و کودک، س4، ش2 (پیاپی 14)، صص 17 – 28).