مقایسة واکنش‌های روان‌شناختی کودکان عادی و تیزهوش از طریق عناصر آزمون ترسیم

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 کارشناس ‌ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

آزمون‌‌های ترسیمی روش‌‌های تشخیصی فرافکنی‌اند که در آن‌ها از فرد خواسته می‌‌شود، موضوع یا‌‌ وضعیتی را ترسیم کند تا عملکرد شناختی، بین‌‌فردی، یا روان‌شناختی او ارزیابی شود. هدف پژوهش حاضر مقایسۀ‌ واکنش‌های روان‌شناختی کودکان تیزهوش و عادی از طریق عناصر آزمون ترسیم است. برای گردآوری اطلاعات، از پرسش‌نامۀ افسردگی، اضطراب، و استرس (DASS-42) و نقاشی آدمک رنگی استفاده شد. نمونۀ پژوهش 250 دانش‌آموز (119 دختر و 131 پسر) یازده تا سیزده‌سالۀ منطقۀ یک و دو شهر زاهدان بود که کودکان عادی به صورت نمونه‌‌گیری خوشه‌‌ای سهمی و کودکان تیزهوش به صورت نمونه‌‌گیری دردسترس انتخاب شدند. آزمون ترسیم آدمک رنگی و پرسش‌نامۀ DASS-42 در سه مقطع اول و دوم و سوم راهنمایی به صورت گروهی اجرا شد و داده‌‌ها، با استفاده از آمار توصیفی، آزمون «خی دو»، و «تی» گروه مستقل تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که، بر اساس آزمون ترسیم، بین واکنش‌های‌‌ روان‌شناختی کودکان عادی و تیزهوش تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison between Psychological Reactions of Exceptional and Ordinary Children through Elements of Draw-A-Person Test

نویسندگان [English]

  • Sepideh Yazdani 1
  • Fereshteh Bakhshi Bojd 2
چکیده [English]

افضلی، افشین، علی دلاور، احمد برجعلی، و محمود میرزمانی (1386). «ویژگی‌‌های روا‌ن‌سنجی آزمون DASS-42 بر اساس نمونه‌‌ای از دانش‌آموزان دبیرستانی کرمانشاه»، تحقیقات علوم رفتاری، دورۀ پنجم، ش 2.
خدایاری‌‌فرد، صبا، علیرضا عابدین، رخساره یکه‌‌یزداندوست، مه‌‌سیما پورشهریاری، و بنفشه غرایی (1386). «مقایسۀ نتایج آزمون‌های فرافکن ترسیمی در کودکانی که مورد کودک‌آزاری قرار گرفته‌‌اند با کودک عادی»، فصل‌نامة خانواده‌پژوهی، ش 9.
دادستان، پریرخ (1388). ارزش‌یابی شخصیت کودک بر اساس آزمون‌‌های ترسیمی، تهران: رشد.
دانش، عصمت (1383). ارزیابی شخصیت و اختلال‌‌های روانی با آزمون ترسیم آدمک، کرج: گلشن اندیشه.
فراری، آنا اولیوریو (1382). نقاشی کودکان و مفاهیم آن، ترجمۀ عبدالرضا صرافان، تهران: دیبا.
فرهادی، علی و حمیدرضا پوراعتماد (1387). «نشانه‌‌های پرخاش‌‌‌گری در آزمون نقاشی آدمک در پسران نه‌ساله»، اصول بهداشت روان، ش 3.
مارنات، گری گراث (1384). راهنمای سنجش روانی برای روان‌شناسان بالینی، مشاوران، و روان‌پزشکان، ترجمۀ حسن پاشاشریفی و محمدرضا نیکخو، تهران: سخن.
مرادی‌مطلق، مونا، علیرضا عابدین، و محمود حیدری (1388). «تعیین نشانه‌های ترسیم خود در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی‌سازی‌شده، برونی‌سازی‌شده، بهنجار»، روا‌ن‌شناسی بالینی، ش 1.
نصیرزاده، راضیه، و کاظم رسول‌‌زاده طباطبایی (1388). «رابطۀ سازه‌‌های روان‌شناختی مقیاس DASS-42 با راهبردهای مقابله با تنیدگی»، علوم رفتاری، دورۀ سوم، ش 4.
 
Bernice, L. (2004). ‘Sex-role Ideology and Children's Drawings: Does the Jack-o-Lantern Amide or Scare?’ American Journal of Sex Roles, Vol. 5, No. 1.
Cavanaugh, M. A., W. Boswell, M. V. Roehling, and J. W. Boudreau (2000). ‘An Emoirical Examination of self-Reported work-Stress among U.S. managers’, applied psychology, No. 85.
Crawford, J. R. and J. D. Henry (2003). ‘The Depression Anxiety Stress Scales (DASS), Normative data and latent structure in a large non-Clinical sample’, British Journal of Clinical Psychology, Vol. 42, No. 12.
Hacking, S., D. Foreman, and J. Belcher (1996). ‘The Descriptive Assessment for Psychiatric Art, A new way of quantifying paintings by psychiatric patients’, Nervous and Mental Disease, Vol. 184, No. 7.
Howe, J. W., A. W. Burgess, and A. Mccormack (1987). ‘Adolescent runways and their drawing’, The Arts in Psychotherapy, Vol. 14.
Kenneth, J. Z., K. F. Jo-Anne, W. D. Robert, and J. B. Susan (1982). ‘Human figure Drawing of Gender-Problem Children, A Comparison to Sibling, Psychiatric, and Normal Controls’, Abnormal Child Psychology, Vol. 11, No. 2.
Lilienfeld, S. O., J. M. Wood, and H. N. Garb (2000). ‘The scientific status of projective techniques’ Psychological science in the public interest, Vol. 1, No. 2.
Marijcke, W., M. Veltman, and K. D. Browne (2003). ‘Trained raters' evaluation of Kinetic Family Drawings of physically abused children’, The Arts in Psychotherapy, Vol. 30, No. 1.
Rahimi, A., F. Ahamadi, and M. Gholiaf (2007). ‘Effects of applying Continuous Care Model (CCM) on stress, anxiety, and depression in hemodialysis patients’, Shahid Beheshti Univ. Med. Sci., Vol. 4, No. 30.
Ravin, R. L. (2001). ‘Identification in Human Figure Drawing: Determining Projection with the Draw a Person Questionaire’, The Sciences and Engineering, Vol. 62.
Raweley, S. (2005). Aggression and depression assessed Through art: Using draw-a-Story to Identify Children and Adolescents at Risk, New York: Brunner-Routledge.
Sahebi, A., M. J. Asghari, and R. Salari (2005). ‘Validation of depression, anxiety, and stress Scale (DASS-21) for Iranian population’, Iranian Journal of Psychology, Vol. 1, No. 4.
Schornstein, H. M.and J. Derr (1977). ‘The Many Applications of Kinetic Family Drawings in Child Abuse’, Child Abuse Neglect, Vol. 1.
Skybo, T., N. A. Rayan-Wenger, and Y. Su (2007). ‘Human Figure Drawings as a Measure of Children's Emotional Status’, Pediatric Nursing, vol. 22, No. 1.
Taylor, C. T., J. Bomyea, and N. Amir (2010). ‘Attentional bias away From positive social information mediates, The link Between social anxiety and anxiety vulnerability to a social stressor’, Anxiety Disorders, Vol. 24, No. 4.
Thomas, O., J. R. Williams (2006). ‘The reliability of scores for the draw-a-Person intellectual ability test for children, adolescents, and adults’, Psychoeducational Assessment, Vol. 24, No. 2.
Wiesel, R. L. and D. Hershkovitz (2000). ‘Detecting violent aggressive behavior Among male prisoners Through the MacHover Drow-a-Person test’, The Arts in Psychotherapy, Vol. 27, No. 3.
Willis, L. R., S. P. Joy, and D. H. Kaiser (2010). ‘Draw-a-Person-in-the-Rain as an assessment of stress and coping resources’, The Arts in Psychotherapy, Vol. 37.